چکیده: درچند دهه اخیر مصرف نهادههای شیمیایی در اراضی کشاورزی موجب مشکلات زیستمحیطی عمده ای از جمله کاهش حاصلخیزی، شوری خاک، برهم خوردن تعادل عناصر در خاک و نیز آلودگی به انواعی از عناصر سنگین شده است. از اینرو، به منظور بررسی تاثیر غلظتهای مختلف شوری و کروم بر خصوصیات شیمیایی خاک و ویژگیهای کمی و کیفی گیاه کارلا در حضور قارچ میکوریزای ،Glomus versiformآزمایش گلخانه ای به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهرود به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل شوری از نوع کلرید سدیم در سه سطح صفر (شاهد،) 4و 8دسیزیمنس بر متر، کروم در سه سطح صفر (شاهد،) 10و 20 میلیگرم کروم بر کیلوگرم خاک از منبع دیکروماتپتاسیم و قارچ میکوریزا ( )Glomus versiformدر دو سطح عدم تلقیح (شاهد) و تلقیح به مقدار 100 گرم بودند. نتایج، نشان داد اثر تیمار اصلی شوری بر روی صفاتی از جمله رنگیزههای فتوسنتزی (به غیر از کارتنوئید،) آنزیمهای آنتی اکسیدان، وزن تر گیاه و خصوصیات شیمیایی خاک از قبیل اسیدیته و هدایت الکتریکی در سطح 1 درصد معنی دار شد. همچنین اثرات متقابل میکوریزا و شوری بر فعالیت آنزیم کاتالاز، میکوریزا و کروم بر فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز معنیدار گشت. در این آزمایش، افزایش کاربرد کروم باعث کاهش رنگیزههای فتوسنتزی (به غیر از آنتوسیانین) و شاخصهای رشد گیاه (وزن تر و وزن خشک گیاه) گردید. تلقیح میکوریزا در این گیاه، سبب جلوگیری از اثرات منفی تنش کروم و شوری بر صفاتی از قبیل میزان کربوهیدرات ریشه، کارتنوئید، فسفر و محتوای کروم گیاه گردید. در این تحقیق، همچنین اثرات متقابل سه گانه فاکتورهای مورد آزمایش بر روی فعالیت آنزیمهای کاتالاز و گایاکول پراکسیداز معنیدار گردید. بنابراین با مصرف مقادیر مناسب قارچهای میکوریزا در مناطقی که میزان عناصر در حد بحرانی است، میتوان عملکرد محصول را نسب به استفاده از کودهای شیمیایی و روشهای پر هزینه بالا برده و نیز از آلودگی خاک و آبهای زیرزمینی جلوگیری کرد.