چکیده: در این تحقیق، مواد مترشحه عامل پوسیدگی ریشه و زوال بوته های خربزه Monosporascus cannonballus (با وزن مولکولی زیر 10 کیلودالتون (LMWCs) و بالای 10 کیلودالتون (HMWCs)) با کشت قارچ روی محیط کشت مایع Czapeck’s استخراج گردیدند و به ترتیب با استفاده از الکتروفورز کاغذی با ولتاژ بالا (HVPE) و الکتروفورز ژل سدیم دودسیل سولفات- پلی آکریل آمید (SDS-PAGE) خالص سازی و با کمک Mass spectrometry توالی های پروتئینی کد کننده ی این مواد شناسایی گردید. مواد بالای 10 کیلودالتون روی ژل تشکیل سه باند با وزن های مولکولی تقریبی 26، 27 و 57 کیلودالتون را دادند که بر طبق نتایج توالی یابی دو باند 26 و 27 کیلودالتونی به دلیل شباهت بسیار آنها از نظر توالی اسید آمینه ای، ایزوزیم های آنزیم سرین پروتئاز و باند 57 کیلودالتونی به عنوان آنزیم آلفا- مانوزیداز شناخته شدند. آنزیم سرین پروتئاز باعث تجزیه کوتیکول دیواره سلولی میزبان می شود ولی تا کنون چگونگی مکانیسم بیماری زایی آنزیم آلفا- مانوزیداز شناخته نشده است. مواد زیر 10 کیلودالتون در HVPE در یک نقطه واکنش مثبت با رنگ ناین هیدرین نشان دادند و پس از خالص سازی ماده به دلیل کوچک بودن بیش از حد آن شناسایی صورت نگرفت اما به دلیل واکنش رنگی آن با ناین هیدرین، میزان حرکت نسبی آن در کاغذ (1 Rm =)، فعالیت های بیولوژیکی از قبیل آب سوختگی به نظر می رسد که این ماده از ماراسمین ها (گروهی از ترکیبات فیتوتوکسینی) باشد. همچنین با تزریق این پروتئین ها و متابولیت ها به برگ های خربزه، خاصیت فیتوتوکسینی آنها به اثبات رسید و این اولین گزارش از وجود ترکیبات فیتوتوکسینی جداسازی شده از M. cannonballus است که باعث بیماری زایی روی گیاهان خربزه می شوند. همچنین به منظور دست یابی به پایه های متحمل خربزه، کشت بافت گیاهان خربزه در محیط های کشت Murashinge and Skoog (MS) همراه با غلظت های متفاوت هورمون های 2,4-dichlorophenoxyacetic acid (2,4-D) و Benzyl aminopurine (BA) و غلظت های متفاوت سکروتوم قارچی انجام و پس از حدود 7 هفته مشخص شد که در محیط کشت با BA (mg/l)1/0، 2,4-D (mg/l) 5 و عصاره قارچ 7/0 درصد مقدار کالوس زایی بیشتر است و می توان در این نوع محیط کشت به گیاهان مقاوم به قارچ M. cannonballus دست یافت.