چکیده: یکی از اصلی ترین روش های جلوگیری از آبشستگی تکیه گاه پل، استفاده از آبشکن می باشد. طراحی مناسب و بهینه ی آبشکن می تواند باعث تعدیل شرایط هیدرولیکی، کاهش قدرت فرسایشی آب و توان حمل مواد رسوبی و سرانجام حفاظت کناره رودخانه و تکیه گاه پل شود. در این تحقیق، به بررسی تأثیر مشخصات هندسی و هیدرولیکی آبشکن T شکل در میزان آبشستگی و تغییر الگوی جریان در اطراف تکیه گاه پل واقع در سیلاب دشت و شبیه سازی دو بعدی هیدرولیک جریان و رسوب با استفاده از مدل عددی CCHE2D پرداخته شده است. ابتدا آزمایش ها در دبی های 18، 20، 22 و 24 لیتر در ثانیه در شرایط بدون لحاظ نمودن آبشکن (شاهد) انجام گرفته و سپس با احداث آبشکنی از نوع نفوذناپذیر، صلب، آب نگذر، غیر مستغرق، عمودی و T شکل، در فواصل (X) 9، 12، 18، 24، 30، 60 و 70 سانتی متر از تکیه گاه، طول جان (L_j) 6، 5/7، 9، 5/10 و 12 سانتی متر و با طول بال (L_b) 6، 5/7، 9، 5/10 و 12 سانتـی متر در دبـی های مذکور تکرار شد. در ادامه با استفاده از مدل عددیCCHE2D، الگوی جریان و رسوب اطراف آبشکن T شکل شبیه سازی عددی شده و در نهایت نتایج با مدل فیزیکی مقایسه شده است. برای اجرای هیدرولیک مدل، از مدل آشفتگی طول اختلاط استفاده شد. همچنین برای واسنجی هیدرولیک مدل، ضرایب زبری مختلفی به مدل معرفی و با استفاده از روش سعی و خطا، مقدار آن 0149/0 به دست آمد. برای مقایسه نتایج مدل و داده های اندازه گیری، از عمق جریان اندازه گیری شده استفاده گردید. همچنین مشاهدات نشان داد که جریان پس از برخورد با آبشکن منحرف شده و ناحیه چرخشی با تلاطم شدید پیرامون آبشکن ایجاد می شود. فرآیند هیدرولیکی این جریان، باعث توسعه ناحیه آبشستگی موضعی در پیرامون آبشکن، ته نشست رسوبات به صورت یک بار رسوبی طویل و تغییر فرم بستر در بازه پایین دست آبشکن می شود که این فرآیند موجب تثبیت طبیـعی تکیـه گاه می گردد. برای اجرای بخش رسوب مدل نیز از توابع انتقال رسوب انگلوند و هانسن (2000)، وو و همکاران (2000)، SEDTERA (1995) و ایکرز و وایت (1983) استفاده شد. مقدار شاخص RMSE مدل در تخمین عمق آبشستگی با توابع ذکر شده، به ترتیب 78/2، 68/8، 98/1 و 87/1 میلی متر بوده است. نتایج، نشان دهنده تخمین بهتر تابع انتقال ایکرز و وایت (1983) و تخمین نامناسب تر تابع انتقال وو و همکاران (2000) نسبت به سایر توابع می باشد. در مجموع، نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان می دهد که مدل CCHE2D برای تخمین عمق آبشستگی در پروفیل عرضی بستر در شرایط تحقیق حاضر، مناسب می باشد.