چکیده: مجموعه دگرگونی- آذرین شترکوه در 80 کیلومتری جنوب‎شرق شاهرود، در حاشیه شمالی پهنه ساختاری ایران مرکزی واقع شده است. این مجموعه شامل طیف ترکیبی متنوعی از متاپلیت (فیلیت ، میکاشیست و پاراگنیس )، متابازیت (آمفیبولیت و گارنت آمفیبولیت)، متاسندستون (متاپسامیت)، متاگری‎وک و متاکربنات (مرمرآهکی و مرمردولومیتی) است. سنگ های مادر متابازیت ها، توده های آذرین نفوذی کوچک مقیاس پریدوتیتی، الیوین‎گابرویی، گابرویی و دیوریتی؛ روانه‎های بازالتی زیردریایی و آتشفشانی – تخریبی های وابسته و دسته دایک های دیابازی می‎باشند. شدت دگرگونی در بالاترین درجه در متاپلیت ها به میگماتیت‎زایی و تشکیل آپلیت های گرانیتی و در متابازیت ها، به تشکیل تونالیت و پلاژیوگرانیت منجر شده است. لوکوگرانیت‎های آناتکسی به صورت بسته ها و رگه‎های پگماتیتی، دایک ها، آپوفیزها و توده های کوچک مقیاس در مجموعه دگرگونی نفوذ کرده اند. مجموعه شترکوه توسط واحدهای رسوبی اواخر تریاس- اوایل ژوراسیک پوشیده شده است. مجموعه دگرگونی – آذرین شترکوه و واحدهای سنگی ژوراسیک زیرین توسط دایک‎های دیابازی ژوراسیک میانی قطع شده اند. مطالعات دما - فشارسنجی صورت گرفته بر روی متاپلیت ها، متابازیت ها و الیوین گابروها به ترتیب بیانگر تشکیل آنها در محدوده دمایی 450 تا 760، 618 تا 626 و 1358 تا 1008 درجه سانتیگراد و فشار 6 تا 13، 9 تا 11 و 6 تا 10 کیلوبار می باشد که بیانگر شرایط دما و فشار رخساره های آمفیبولیت و آمفیبولیت بالایی است. سنگ های با درجه دگرگونی در حد رخساره شیست سبز، دارای رخنمون بسیار محدودی هستند. سن سنجی های انجام شده به روش Pb/U بر روی زیرکن های گنیس ها، متابازیت ها و متاریولیت های مجموعه شترکوه، به ترتیب میانگین سنی 526 تا 543، 545 تا 571 و543 میلیون سال را برای این سنگ ها نشان می دهد. نسبت های ایزوتوپی 87Sr/86Sri نمونه های مجموعه شترکوه برای لوکوگرانیت ها (0.718243)، گنیس ها (0.709018) و متابازیت ها (0.706036 تا 0.712020) و مقادیر ԐNd(550) برای لوکوگرانیت ها (6.96-)، گنیس ها (3.94-) و متابازیت ها (2.87- تا 4.25) نشان دهنده منشاء پوسته ای برای لوکوگرانیت ها و گنیس ها و منبع گوشته لیتوسفری زیر قاره ای برای متابازیت ها می باشد. با توجه به بررسی مجموع شواهد صحرایی، پتروگرافی و ژئوشیمیایی، رژیم کششی حاکم بر حوضه های رسوبی اواخر نئوپروتروزوئیک، به تشکیل حوضه های دریایی - اقیانوسی کم وسعتی منجر شده است. توالی های رسوبی اولیه (سنگ های والد مجموعه دگرگونی شترکوه) در طی یک رژیم تکتونیکی کششی (پشت کمانی تا کافتی درون قاره ای) تشکیل شده اند. این حوضه های رسوبی، در یک بازه زمانی کوتاه و در طی یک فرایند جمع شدگی سریع، بسته شده اند، دگرگون شده اند و به صورت آمیزه های زمین‌ساختی یا منشورهای به هم افزوده در آمده اند. با توجه به دامنه سنی فرایندهای دگرگونی و ماگمایی صورت گرفته، این فرایندها بخشی از کوهزایی کادومین به حساب می آیند.