چکیده: ‎ در منطقه گُفت در جنوب غرب سبزوار، توده های نفوذی با ترکیب گابرو- دیوریت به درون توالی رسوبی- آتشفشانی کرتاسه پسین نفوذ کرده اند. سنگ های این توده ها اغلب دارای بافت دانه ای هستند و کانی های سازنده آن ها را آمفیبول، پلاژیوکلاز، پیروکسن و کوارتز تشکیل می دهند. این سنگ ها دارای ماهیت کالک-آلکالن و ویژگی های ژئوشیمیایی سنگ های آذرین کمان های ماگمایی حاشیه قاره هستند. هم چنین نمودارهای ژئوشیمیایی تفکیک محیط های زمین‌ ساختی نیز بیانگر ارتباط این توده های گرانیتوئیدی با گرانیتوئید های کمان های آتشفشانی(VAG) حاشیه قاره است. این کمان، از فرورانش سنگ کره اقیانوسی نئوتتیس حوضه سبزوار به زیر لبه شمالی ایران مرکزی- جنوب البرزشرقی در کرتاسه بالایی- ائوسن تشکیل شده است. ماگمای سازنده این توده ها از ذوب بخشی ورقه اقیانوسی فرورونده در رخساره آمفیبولیت حاصل شده است. شیمی کانی تمامی آمفیبول ها، در گستره ی آمفیبول های حاصل از تبلور ماگما قرار می گیرند. آمفیبول های نمونه های دیوریتی، از نوع کلسیک بوده و دارای ترکیب هورنبلند منیزیم دار می باشند. این کانی در فشار 3 تا 5/5 کیلوبار (عمق تقریبی 10-8 کیلومتر) متبلور شده است. ترکیب پلاژیوکلازها در سنگ های گابرودیوریتی از آنورتیت تا لابرادوریت متغیر می باشد. دمای تعادل و توقف تبادل برای آمفیبول ها و پلاژیوکلازها 859 تا 970 درجه ی سانتی گراد بدست آمده است. پیروکسن ها در گستره ی وابسته به پیروکسن های کلسیم، منیزیم و آهن دار و فقیر از سدیم با ترکیب اوژیتی قرار می گیرند. آن ها از یک ماگمای اولیه در محیطی با فوگاسیته اکسیژن بالا تشکیل شده اند. کلینوپیروکسن ها در فشار 5-2 کیلوبار با آب 10 درصد در دمای تقریباً 1150-1000 درجه سانتی گراد متبلور شده اند. شیمی کانی های آمفیبول و پیروکسن نیز بیانگر ترکیب ساب آلکالن توده های نفوذی و محیط مرتبط با فرورانش آن هاست.