چکیده: منطقه مورد مطالعه در جنوب بهاباد و در شمال شرق بافق (یزد) قرار دارد و محدوده ای به وسعت 160 کیلومتر مربع با مختصات ′ 52o55 تا o 56 طول جغرافیایی شرقی و′ 45 o 31 تا′52o 31 عرض جغرافیایی شمالی را شامل می شود. این منطقه به زون ساختاری ایران مرکزی تعلق دارد و بخشی از بلوک پشت بادام است. واحدهای سنگی کامبرین، اردوویسین، سیلورین، تریاس، ژوراسیک، پالئوسن، پلیوسن و کواترنری در این منطقه رخنمون دارند. توده های نفوذی مورد مطالعه در بین مجموعه سنگی کامبرین نفوذ کرده اند ولی واحدهای سنگی سیلورین و جوانتر را قطع نکرده اند. لذا با توجه به مجموع شواهد زمین شناسی به نظر میرسد، سن آنها اواخر اردوویسین تا اوایل سیلورین باشد. سنگهای میزبان توده های نفوذی، مجموعه های آتشفشانی- رسوبی اسیدی تا حدواسط کامبرین آغازین معروف به سری ناریگان، ماسه سنگ لالون و آهکهای کوهبنان (میلا)می-باشند. آخرین تظاهرات ماگماتیسم مورد مطالعه به صورت بازالتهای سیلورین آغازین در منطقه رخنمون دارند. سنگهای نفوذی مورد نظر دارای طیف ترکیبی گابرو، دیوریت، سیینیت تا گرانیت هستند و بافتهای گرانولار، افیتیک، ساب افیتیک، میرمکیت، گرافیک و پورفیروئیدی نشان می-دهند. گابروها متحمل فرایند متاسوماتیسم پتاسیک شده اند. بیوتیت های متاسوماتیک نوظهور، خوردگی و بافت صفحه شطرنجی در پلاژیوکلازها و تشکیل پوششی از ارتوز در اطراف آنها، شواهدی از این فرایند هستند. گابرو/ دیوریت ها در اثر تبلور تفریقی و افزایش K2O، به سیینیت تحول پیدا کرده اند. شواهد این امر در صحرا به وضوح قابل رؤیت است. کانه زایی های مگنتیت، مگنتیت- آپاتیت، پیرولوزیت، باریت، کالکوپیریت و مالاکیت مشاهده شده در منطقه جنوب بهاباد دارای ارتباط ژنتیکی بسیار نزدیکی با سنگ های آذرین مورد مطالعه می باشند. در نمودارهای ژئوشیمیایی بین ترکیبات سنگی مافیک و فلسیک، وقفه ترکیبی مشاهده می شود. لذا بررسیهای تفصیلی نشان می دهد، علاوه بر تفریق ماگمایی متداول، آناتکسی پوسته ای و اختلاط ماگمایی نیز در تحولات ماگمایی مورد نظر نقش داشته اند. سنگهای مورد مطالعه دارای ماهیت آلکالن، ساب آلکالن و متالومین تا پرآلومین می باشند. گرانیت ها از نوع I و A هستند و به گرانیتوئیدهای مرتبط با ریفت (RRG) و گرانیتوئیدهای درون ورقه ای (WPG) تعلق دارند. همچنین گرانیتها در برخی قسمتها شواهد اختلاط ماگمایی را نیز نشان میدهند که حاصل اختلاط بخش های تفریق یافته ماگمای گوشته ای و ماگمای حاصل از آناتکسی پوسته می باشند. این سنگها در طبقه بندی کاسترو و همکاران (1990)، از نوع Hss می باشند. گابرو/ دیوریتها و سیینیت ها از تبلور تفریقی و تحول ماگمای آلکالن گوشته ای نشأت گرفته اند. ماگمای سازنده این سنگ ها، احتمالاً از ذوب بخشی درجه پایین یک سنگ منشأ گارنت پریدوتیتی در اعماق 80 تا 100 کیلومتری حاصل شده است. در مجموع، سنگهای مورد مطالعه حاصل فعالیتهای پایانی حادثه ریفت زایی کامبرین بوده اند که به صورت توده های نفوذی با ترکیبات گابرو تا گرانیت با سن اواخر اردوویسین – اوایل سیلورین تجلی پیدا کرده اند.