چکیده: یکی از چالش‌های مهم در دزیمتری فردی و محیطی در کشور نبودن میدان استاندارد در انرژی‌های مختلف برای کالیبراسیون دزیمترها است. برای دزیمتری در میدان‌های فوتونی تنها میدان‌های استاندارد موجود در کشور، دو چشمه کبالت-۶۰ و سزیم-۱۳۷، مستقر در آزمایشگاه دزیمتری استاندارد ثانویه (SSDL) واقع در کرج هستند. به دلیل وابستگی پاسخ دزیمتر‌ها به انرژی فوتون، پاسخ‌های متفاوتی در واحد معادل دز در میدان‌ها با انرژی‌های مختلف بدست می‌آید؛ بنابراین، عدم قطعیت قابل توجه‌ی به مقادیر معادل دز فردی یا محیطی تعیین شده در میدان‌هایی که انرژی متفاوتی از میدان کالیبراسیون دارند تحمیل خواهد شد. برای رفع این مشکل، باید به نحوی پاسخ دزیمتر در انرژی‌های مختلف تصحیح شود و یا به نحوی وابستگی پاسخ دزیمتر به انرژی فوتون کاهش یابد. در کنار انرژی، زاویه تابش نیز عامل اثرگذار دیگری بر پاسخ دزیمتر است. در پژوهش حاضر، این نکته برای دزیمتر فردی مبتنی بر قرص‌های گرمالیان TLD-100 و GR-200 که در پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد، مورد بررسی قرار گرفت. پاسخ انرژی و زاویه‌ای این دزیمتر در انرژی‌های مختلف فوتون به روش شبیه‌سازی مونت‌کارلو با کد MCNP4C محاسبه شد. برای صحت‌سنجی محاسبات، نتایج شبیه‌سازی در انرژی کبالت-۶۰ و سزیم-۱۳۷ با نتایج تجربی مقایسه شدند. نتایج نشان داد که پاسخ انرژی در انرژی‌های بالاتر از keV ۳۰۰ با افت‌وخیز حدود 5 درصد مستقل از انرژی و زاویة فوتون است. اما در انرژی‌های کمتر از keV ۳۰۰ وابستگی زیادی به انرژی فوتون‌ها وجود دارد به‌طوری‌که در keV 40 پاسخ تا دوبرابر پاسخ در میدان سزیم-137 و کبالت-60 محاسبه شد. از سوی دیگر، در یک انرژی معین فوتون، پاسخ در زوایای بزرگ‌تر از 60 درجه افت‌وخیز قابل توجه‌ی نشان داد. به‌علاوه، برای انرژی‌های کمتر فوتون وابستگی بیشتری به جهت تابش مشاهده شد. سرانجام با استفاده از مقادیر پاسخ محاسبه شده، یک ضریب تصحیح برای پاسخ در هر انرژی و زاویه تعیین شد. همچنین، به‌منظور بهینه‌سازی پاسخ دزیمتر و کاهش وابستگی آن به انرژی فوتون‌ها یک فیلتر با جنس کادمیوم باضخامت mm 7/0 درون بج دزیمتر و جلوی قرص TLD در نظر گرفته شد. فیلتر انتخاب شده عملکرد خوبی نشان داد؛ به‌طوری که یک پاسخ مستقل از انرژی در بازه keV 40 تا MeV 3 با عدم قطعیت بیشینه 10 درصد بدست آمد. همچنین، برای زوایای صفر تا 90 درجه پاسخ زاویهای با عدم‌قطعیت بیشینه 30 درصد تعیین شد.