چکیده: مقدمه: چاقی و اضافه وزن یکی از دلایل عمده‌ی کاهش کیفیت زندگی و پیدایش امراض مختلف در جوامع امروزی محسوب می‌شود. بدین منظور استراتژی‌های مختلفی در این زمینه از جمله انجام فعالیت‌های بدنی در حالت ناشتا و استفاده از مکمل‌های مانند کافئین که اثرات آن بر افزایش سوخت‌وساز بدن در طول سالیان اخیر به‌خوبی به اثبات رسیده از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ بنابراین هدف تحقیق حاضر بررسی مصرف حاد کافئین بر سوخت‌وساز چربی و کربوهیدرات قبل، حین و پس از فعالیت ورزشی استقامتی در حالت ناشتایی و سیری در مردان دارای اضافه‌وزن و تمرین نکرده است. مواد و روش‌ها: جامعه آماری تحقیق حاضر 17 نفر از دانشجویان مرد دانشگاه صنعتی شاهرود با میانگین سن 95/4± 05/23 سال و شاخص توده ی بدنی 25/4±69/30 و توده‌‌ی عضلانی 70/3±64/37 کیلوگرم و درصد چربی 15/7±92/31 و وزن 58/12±05/98 کیلوگرم بودند که با رضایت آگاهانه از پژوهش و چگونگی انجام آن به آزمایشگاه فیزیولوژی مراجعه کردند و در چهار جلسة متقاطع در حالت ناشتا و سیر پس از 10دقیقه اندازه گیری گازهای تنفسی به مصرف 5 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن مکمل کافئین به صورت پودر که درکپسول های سلولزی تعبیه شده بود یا دارونما پرداختند و پس از گذشت 20 دقیقه دوباره اندازه‌گیری گازها در حالت استراحت انجام شد و در ادامه هر آزمودنی به انجام 20 دقیقه فعالیت بدنی زیر بیشینه با 60% حداکثر اکسیژن مصرفی پرداخت و پس از اتمام فعالیت برای آخرین مرحله از کار 20 دقیقه اندازه گیری گازهای تنفسی در دستور کار قرار گرفت. با آزمون کلوموگروف اسمیرنوف بررسی نرمالیتی داده ها انجام شد و همچنین با توجه به نرمال بودن توزیع داده ها از آزمون تحلیل واریانس و آزمون تعقیبی بونفرونی در سطح معنی داری 05/0≥P استفاده شد. نتایج: تحلیل داده‌ها نشان داد که بین مصرف حاد مکمل کافئین بر تغییرات حداکثر اکسیداسیون کربوهیدرات در جلسة (مکمل / سیر) با (دارونما / ناشتا) (045/0=P) و همچنین جلسة (مکمل / سیر) با (دارونما / سیر) تفاوت معنی داری وجود داشت (050/0=P). همچنین مصرف حاد مکمل کافئین بر حداکثر اکسیداسیون چربی حین فعالیت بین جلسة (مکمل / ناشتا ) و جلسة (دارونما / سیر) (007/0=P) تفاوت معنی‌داری وجود داشت و مصرف حاد مکمل کافئین بر حداکثر اکسیداسیون چربی پس از فعالیت بین جلسة (مکمل / ناشتا) و جلسة (دارونما / سیر) تفاوت معنی‌داری وجود داشت (001/0=P) و در نهایت مصرف حاد مکمل کافئین بر متابولیسم استراحتی پس از فعالیت بین جلسة (مکمل / سیر) و جلسة (دارونما/ سیر) (001/0=P) تفاوت معنی‌داری وجود داشت و برای سایر موارد تفاوت معنی‌دار نبود. نتیجه‌گیری: به‌طورکلی به نظر می‌رسد مصرف حاد مکمل کافئین توانست تغییرات اکسیداسیون کربوهیدرات پیش از فعالیت و همچنین حداکثر اکسیداسیون چربی حین و بعد از فعالیت استقامتی با (Vo2 max60%) را افزایش دهد. همچنین متابولیسم استراحتی پس از فعالیت را افزایش داد ولی روی انرژی مصرفی حین فعالیت بی‌تأثیر بود.