چکیده: زغال‏سنگ اولین سوخت فسیلی می‏باشد که به عنوان منبع اصلی انرژی مورد استفاده قرار گرفته است. افزایش 1% در خاکستر زغال‏سنگ، منجر به افزایش مصرف کک در حدود %5-4 و همچنین کاهش بهره‏وری کوره‏بلند در حدود %6-3 می‏شود. بنابراین، همیشه فشاری بر کارخانه‏های فرآوری زغال‏سنگ برای تامین زغال‏سنگ با خاکستر بسیار کم وجود دارد. آماده‏سازی زغال‏سنگ برای استفاده به عنوان کک در صنایع فولاد، نیازمند روش‏های خاص فرآوری مواد معدنی مانند فلوتاسیون می‏باشد. مدار فلوتاسیون ستونی کارخانه زغالشویی پروده طبس دارای شش سلول فلوتاسیون ستونی است. با توجه به اینکه حدود 15% از خوراک ورودی به کارخانه در این بخش فرآوری می‏شوند، بهبود در این سلول‏ها می‏تواند در راندمان نهایی کارخانه و جدایش بهینه بسیار موثر باشد. در این پژوهش سعی شد، پارامترهای مؤثر بر بازیابی زغال‏سنگ از مدار فلوتاسیون ستونی این کارخانه شناسایی، تحلیل و ارزیابی شوند و نتایج حاصل از آن به عنوان برنامه اقدامات کنترلی لازم پیشنهاد شوند. معرف‏های شیمیایی گازوئیل به عنوان کلکتور و متیل ایزوبوتیل کاربینول (MIBC) به عنوان کف‏ساز، نرخ هوادهی و نرخ جریان خوراک به عنوان پارامترهای مؤثر بر فلوتاسیون ستونی انتخاب شدند. آزمایش‏ها با استفاده از نرم افزار Design Expert به کمک طراحی مرکب مرکزی (CCD) به روش سطح پاسخ (RSM) طراحی شدند. مقدار کلکتور و کف‏ساز به مقدار حداقلی به دلیل تاثیر اندک بر روی پاسخ‏ها گزارش شد. افزایش میزان نرخ هوا به دلیل افزایش بازیابی و افزایش نرخ خوراک ورودی بدون تاثیر بر بازیابی همراه با کاهش خاکستر گزارش شد. بهترین نتیجه در 900 گرم برتن کلکتور، 340 گرم برتن کف‏ساز، 6/10594 میلی‏لیتر بر دقیقه میزان هوادهی و 8400 سانتی‏متر مکعب بر دقیقه خوراک ورودی برای عملیات فلوتاسیون ستونی با بازیابی 06/50 %، خاکستر کنسانتره 61/11% و ماندگی‏گاز 79/%57 بدست آمد.