چکیده: در این رساله، ابتدا کنترل فازی تطبیقی مستقیم سیستم های تکین غیرخطی مورد بحث و بررسی قرار می-گیرد. دو مدل در این طراحی در نظر گرفته می شود: در اولین مدل فرض می شود که ضرایب ورودی سیستم تکین، معلوم می باشد. در حالیکه در مدل دوم، این ضرایب، نامعلوم اما معین مثبت متقارن و محدود فرض می شوند. برای مقابله با نامعینی های سیستم، از سیستم فازی برای تخمین مستقیم ورودی مطلوب استفاده می شود. پارامترهای قابل تطبیق سیستم فازی یا به کمک قضیه لیاپانوف و یا با استفاده از الگوریتم گرادیان نزولی تنظیم می شود. علاوه بر آن، با استفاده از کنترل کننده کمکی برای جبران خطای تخمین، ردگیری حالت های مرجع تضمین می شود و در هر دو حالت، خطای تخمین به طور مجانبی به سمت صفر میل می کند. در ادامه، کنترل فازی تطبیقی غیرمستقیم سیستم های تکین غیرخطی برای ردگیری مجانبی حالت های یک سیستم مجاز منظم مرجع تکین خطی، مورد مطالعه قرار می گیرد. در کنترل کننده پیشنهاد شده از قابلیت تخمین گر عمومی بودن سیستم های فازی تاکاگی سوگنو کانگ برای تخمین پارامترهای نامعلوم سیستم استفاده می گردد. بطور مشخص، تنها فرض شده است که مرتبه سیستم تکین معلوم می باشد و تمامی پارامترهای دیگر سیستم نامعلوم فرض شده است. در روش پیشنهاد شده، ردیابی مجانبی حالت های مدل مرجع با استفاده از قوانین تطبیق برخط برای تخمین پارامترهای سیستم با استفاده از مدل فازی تضمین می شود. نتایج شبیه سازی در تمامی کنترل کننده های پیشنهادی، عملکرد مناسب و کارامدی آن ها را نشان می دهد.