چکیده: جوامع مدرن امروزی وابستگی شدیدی به سیستم های صنعتی و تکنولوژی روز دارند، که احتمال وقوع خطا در این سیستم ها و ایجاد خسارت های جانی و مالی وجود دارد. خطای عملگرها سبب کاهش عملکرد سیستم کنترل شده و در بعضی موارد، از کارافتادگی کامل سیستم می شود و خطای سنسورها سبب نشان ندادن مقدار واقعی فرایند و دور کردن سیستم از نقطه کار خود می شود. در بعضی از صنایع در هنگام وقوع خطا در سیستم، برای جلوگیری از زیان های بیشتر، مجبور به خاموش کردن سیستم می شوند هرچند این کار نیز ضررهایی را به دنبال خواهد داشت. به همین دلیل شناسایی و مدیریت خطا در تکنولوژی امروزه نقش مهمی را بازی کرده و بررسی سیستم های کنترل تحمل پذیر خطا اهمیت می یابد. در این سیستم ها مسأله تشخیص و جداسازی خطا و اصلاح قانون کنترل پس از وقوع خطا، اهمیت بسیار دارد و در این رساله مورد بحث واقع شده است. در این رساله ابتدا به بررسی اجمالی سیستم های کنترل تحمل پذیر خطا و مسأله تشخیص و جداسازی خطا پرداخته ایم، سپس برای سیستم های MIMO و بر اساس تخصیص ساختار ویژه، روشی نوین برای محاسبه بهره رؤیتگر حالت پیشنهاد گردیده است که با این روش، بیان های پارامتری کاملی از بهره رؤیتگر بر حسب مجموعه ای از بردارهای پارامتری و ریشه های مناسب، بدست می آید. سپس با توجه به اهمیت مسأله تشخیص و جداسازی خطا در سیستم های کنترل تحمل پذیر خطا، این موضوع مورد بحث قرار گرفته و با استفاده از بانکی از رؤیتگرها موضوع جداسازی خطای عملگرها پس از تشخیص آن، مورد بررسی قرار گرفته است، جداسازی خطا دشوارتر از تشخیص خطا بوده و در این باره تحقیقات کمتری صورت گرفته است. در صورت داشتن تخمین خوبی از خطای رخ داده در سیستم، می توان با اضافه نمودن یک قانون کنترلی مناسب به کنترل کننده متعارف، رفتار سیستم پس از وقوع خطا را نزدیک به حالت بدون خطا گردانید، این موضوع در این رساله مورد بررسی قرار گرفته و برای تخمین خطا در عملگرها و سنسورها روشی پیشنهاد شده است. نتایج شبیه سازی های مطالعات صورت گرفته در این رساله، توانایی و سادگی روش های پیشنهادی را به خوبی نشان می دهد.