چکیده: در کنار تمام مزایای سیستم‌های فتوولتائیک، راندمان پایین غیرقابل‌چشم‌پوشی است و علت آن، مشخصه غیرخطی و وابسته به شرایط محیطی پنل‌ است. برای این مشکل نیازمند کنترل‌کننده‌ای هستیم تا در هرلحظه، باوجود تغییرات در محیط اطراف، بیشینه توان در خروجی دریافت شود. در این بررسی کنترل‌کننده فازی جدید برای ردیابی پیوسته نقطه بیشینه توان در شرایط مختلف تابش و دما ارائه‌شده است. در این طراحی دو موضوع مهم موردتوجه قرارگرفته است که اصلی‌ترین آن‌ها حداقلسازی پارامتر‌های کنترلی، با حفظ قدرت تحلیل منطق فازی است. مسئله دیگر، پیچیدگی و زمان‌بربودن طراحی یک کنترل‌کننده فازی و وابستگی شدید آن‌ها به سیستم اصلی است. در این بررسی روشی پیشنهاد گردیده که یک ساختار کنترل‌کننده طراحی شود که قدرت سازگاری با سیستم‌های دیگر را با بهره‌گیری از الگوریتم‌های فراابتکاری داشته باشد. ابتدا سیستم‌های فازی ممدانی و سوگنو بررسی و با یکدیگر مقایسه شده‌اند و بهینه‌ترین کنترل‌کننده برای ادامه فعالیت‌ها برگزیده‌شده است. این سیستم فازی دارای توابع عضویت کمتر و ورودی‌های فازی آن بهنجار‌سازی شده است. جهت تطبیق سریع با هر پنل خورشیدی دیگری از دو ضریب ثابت استفاده گردیده است که بخشی مهم در ساختمان این نوع کنترل‌کننده‌ها به‌حساب می‌آید. همچنین، پارامتر‌‌های مهم کنترلی این سیستم فازی با استفاده از الگوریتمهای فراابتکاری رقابت استعماری و علف‌های هرز مهاجم، که الگوریتم‌های نوظهوری به‌حساب می‌آیند، تعیین‌شده است و موجب طراحی هوشمندانه و خلاقانه کنترل‌کننده فازی می‌شود. این عمل به دلیل سرعت بالا و کم‌هزینه‌بودن بسیار موردتوجه قرارگرفته است. عملکرد سیستم کنترلی طراحی‌شده با روش تپهنوردی به‌عنوان یک روش کلاسیک و همچنین سیستم فازی بهینه‌شده با الگوریتم ژنتیک به عنوان روشی شناخته‌شده مقایسه گردیده است. همچنین، نتایج شبیه‌سازی‌ها نشان می‌دهد که کنترل‌کننده ارائه‌شده علاوه بر سادگی بسیار نسبت به پژوهش‌های قبل از دقت بالایی نیز در دنبالکردن نقطه‌ی بیشینه توان بهره‌مند است.