چکیده: در پژوهش حاضر به مطالعه تجربی رژیم جریان و اثرات تخلخل فوم‌های مسی مختلف در انتقال حرارت جوشش در یک لوله عمودی مسی با جریان سیال از پایین به بالا با قطر داخلی ۱۶ میلی‌متر و ضخامت ۱/۵ میلی‌متر تحت شار حرارتی ثابت و در فشار اتمسفریک با سیال کاری آب پرداخته شده است. به‌منظور مقایسه و بررسی تأثیر فوم‌های فلزی بر بهبود انتقال حرارت جوشش، آزمایش‌ها ابتدا در لوله عمودی خالی –مبدل ساده- انجام شد و سپس به ترتیب آزمایش‌ها با شرایط مشابه برای مبدل با فوم فلزی حلقوی و فوم فلزی توپر تکرار گردید. داده‌های حاصل از مبدل ساده با داده‌های حاصل از روابط پیشنهادی موجود مقایسه گردید و انحراف مطلق آن‌ها گزارش شد. فوم‌های فلزی استفاده شده در این آزمایش از نوع فوم مسی توپر با تخلخل ۸۵ درصد و تراکم منفذ ۵ حفره بر اینچ و فوم مسی حلقوی با تخلخل ۸۰ درصد و تراکم منفذ ۵ حفره بر اینچ با قطر حفره میانی ۸ میلی‌متر می‌باشند. فوم‌های مسی به روش ریخته‌گری تهیه و با روش جایگذاری فشاری درون لوله مسی قرار داده شده بودند. در این آزمایش رژیم جریان در حالت دوفازی در محدوده رژیم اسلاگ قرار داشت که توسط یک لوله شیشه‌ای در انتهای بستر آزمایشگاهی و دوربین پر سرعت آشکارسازی گردید. پارامترهای انتقال حرارت نظیر عدد ناسلت و ضریب انتقال حرارت جابه جایی در دبی‌های جرمی و شارهای حرارتی متفاوت اندازه‌گیری گردید و تأثیر ماده متخلخل ، نوع تخلخل، شار حرارتی و شار جرمی بر پارامترهای انتقال حرارت بررسی گردید. در نهایت با مقایسه نتایج به‌دست‌آمده از مبدل ساده و مبدل‌های حاوی فوم مسی مشخص شد که در کیفیت‌های پایین و در محدوده شار جرمی ۳۸ الی ۵۳ کیلوگرم بر مترمربع ثانیه و شار حرارتی ۲۳ الی ۳۶ کیلووات بر متر مربع، فوم مسی توپر باعث بهبود ۱/۵ تا ۱/۸۲ برابری و فوم مسی حلقوی باعث بهبود ۱/۲۱ تا ۱/۳۱ برابری ضریب انتقال حرارت نسبت به مبدل ساده می‌شود. همچنین به وسیله آشکارسازی رژیم جریان توسط دوربین پرسرعت در انتهای بخش آزمون مشخص گردید که استفاده از فوم‌های مسی –به دلیل ساختار فوم- باعث ایجاد بی نظمی در شکل جریان می‌شود ولی رژیم جریان اسلاگ باقی می‌ماند که در فوم مسی حلقوی این اسلاگ‌ها از حفره میانی و در فوم مسی توپر از لابه لای حفره‌های فوم عبور می‌کنند.