چکیده: با توجه به چالش‌های روزافزون منابع آبی و همچنین اهمیت ویژه مدیریت کارامد رواناب در حوضه‌های آبریز، شبیه‌سازی جریان‌های سطحی با هدف پیش‌بینی بهتر و مدیریت پایدار منابع آب ضروری می‌باشد. به همین منظور پژوهشی با هدف شبیه سازی رواناب در حوضه آبریز کن انجام داده شده است که در آن به بررسی و تحلیل عملکرد دو مدل SWAT و HBV در شبیه‌سازی روزانه رواناب حوضه آبریز کن در بازه زمانی 1992 الی 2019 پرداخته شده است. این مطالعه در دو مرحله واسنجی (1992-2013) و اعتبارسنجی (2014-2019) انجام شد و هدف اصلی آن، ارزیابی دقت و کارامدی این دو مدل در شبیه‌سازی رواناب و سپس؛ در صورت نیاز، بررسی امکان بهبود نتایج با استفاده از الگوریتم های یادگیری ماشین مانند XGBoost بوده‌‌است. در مقایسه عملکرد دو مدل SWAT و HBV، نتایج نشان داد که هر دو مدل در شبیه سازی تغییرات رواناب پایه موفق و در شبیه سازی رواناب اوج ناموفق بوده اند؛ با این حال، عملکرد مدل SWAT (KGE = 0.74، ، RMSE = 2.44 و PBias = 7.57) بهتر از مدل HBV (KGE = 0.57، RMSE = 2.61 و PBias = 18.96) برآورد شد. به منظور پوشش ضعف مدل های هیدرولوژیکی، از الگوریتم XGBoost برای توسعه مدل‌های ترکیبیSWAT.XGBoost وHBV.XGBoost استفاده شد و این مدل‌ها توانستند عملکرد بهتری نسبت به مدل‌های پایه خود به ویژه در شبیه‌سازی دبی‌های اوج داشته باشند. همچنین نتایج نشان داد که مدل SWAT.XGBoost (KGE = 0.78، RMSE = 1.96 و PBias = 1.01) در شبیه‌سازی رواناب عملکرد مناسب تری نسبت به مدل HBV.XGBoost (KGE = 0.56، RMSE = 2.42 و PBias = 17.21) داشته است.