چکیده: پساب نفتی شامل مقادیر زیادی از هیدروکربن ها و ترکیباتی است که تجزیه پذیری کمی دارند؛ در نتیجه تصفیه این نوع پساب یک چالش جدی در زمینه مهندسی محیط زیست به شمار می رود. بیش تر فرآیندهای زیستی قادر هستند که 60 تا 90 درصد اکسیژن خواهی شیمایی (COD) در این نوع پساب ها را کاهش دهند. اما مدت زمان مورد نیاز آن بین 10 تا 100 روز متفاوت است. و علاوه بر آن منجر به تولید حجم زیادی لجن می شوند. ازون زنی به عنوان یک فرآیند اکسیداسیون پیشرفته با قدرت اکسیداسیون بالا به همراه میکرو/نانو حباب در این پژوهش به عنوان یک نوآوری جدید در فرآیند تصفیه پساب نفتی معرفی شد. افزایش حلالیت اوزون، افزایش سطح تماس و تولید رادیکال های آزاد از مزایای این فرآیند نسبت به اوزون زنی معمول می باشد. در این پژوهش ترکیب گازوئیل با آب به عنوان نمونه پساب نفتی انتخاب شد و هم چنین اوزون زنی با روش میکرو/نانو حباب و به روش مرسوم با استفاده از لوله سوراخدار مورد مقایسه قرار گرفت. اوزون با دوز g/h 87/12 به هر دو راکتور تزریق شد. در شرایط کنترل شده آزمایشگاهی دمای نمونه در راکتور میناب افزایش پیدا کرد و به 50 درجه سانتی گراد رسید که در راکتور هوادهی مرسوم هیچ افزایش دمایی مشاهده نشد. COD نمونه در پایان آزمایش 91 درصد در راکتور میناب و 57 درصد در راکتور با هوادهی مرسوم بار لوله سوراخ دار کاهش پیدا کرد. TPH نمونه در راکتور میناب پس از افزایش تا ساعت هشتم، با شیب تندی شروع به کاهش کرد در حالی که در راکتور ماکروحباب پس از 12 ساعت TPH نمونه همچنان در حال افزایش بود. به طور متوسط 60 درصد آلکان ها در راکتور میناب از نمونه حذف شدند که بیش ترین حذف مربوط به آلکان های 10، 11 و 22 کربنه بود. اما در راکتور با لوله سوراخ دار افزایش غلظت در بیش تر آلکان ها مشاهده شد. بجز آلکان 17 کربنه که 70 درصد آن در این فرآیند حذف شد. بنزن، تولوئن، اتیل بنزن و زایلن (BTEX) در راکتور میناب به ترتیب 14، 83، 20 و 87 درصد حذف شدند. نتایج حذف BTEX در راکتور ماکروحباب به ترتیب 7، 34، 20، 47 و 56 درصد بود. نتایج آزمایش نشان داد که در حذف COD و آلکان ها و هیدروکربن های آروماتیک راکتور میناب عملکرد ایده-آلی نسبت به راکتور هوادهی مرسوم با لوله سوراخ دار داشته است که می تواند این فرآیند را در تصفیه پساب نفتی به عنوان یک فرآیند پیش تصفیه و یا یک فرآیند اصلی تصفیه معرفی کند.