چکیده: دانیال فرهادی چکیده: امروزه استفاده از روش های حافظ محیط زیست از جمله استفاده از محرک ها و کودهای بیولوژیک در کشاورزی پایدار و ارگانیک به دلیل زیست فعال بودن و ایمنی آنها برای محیط زیست و به ویژه برای انسان بسیار مورد توجه قرار گرفته است. به منظور بررسی تاثیر قارچ های همزیست Funneliformis mosseae وPiriformospora indica (نام علمی جدید: Serendipita indica) بهمراه محلول پاشی برگی عصاره مخمر (Saccharomyces cervisiae L.) بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت شیرین و فعالیت برخی آنزیم های خاک، آزمایشی در مزرعه طراحی و اجرا شد. این آزمایش در طی دوسال 1397 و 1399 بصورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. عامل های آزمایشی شامل قارچ در چهار سطح میکوریز آرباسکولار (Funneliformis mosseae)، قارچ P. indica، کاربرد توام قارچ میکوریز و P. indicaو شاهد و محلول پاشی عصاره مخمر در چهار سطح عدم مصرف (شاهد)، 2، 4 و 8 گرم در لیتر عصاره مخمر به عنوان عامل دوم بود. نتایج نشان داد در هر دو سال اثر اصلی عامل قارچ بر تمامی صفات مورد مطالعه در این پژوهش معنی دار بود و محلول پاشی عصاره مخمر در هر دو سال نیز منجر به افزایش معنی دار اکثر صفات مورد مطالعه از جمله صفات رویشی، عملکرد و اجزای عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیکی شد. همزیستی قارچ و گیاه نیز در هر دو سال سبب افزایش معنی دار کلروفیل برگ، پروتئین و فسفر دانه ذرت شیرین شد. تأثیر کاربرد توأم دو قارچ میکوریز F. mosseae و P. indica بر برخی صفات از جمله وزن خشک بوته، عملکرد دانه، آنزیم آلکالین فسفاتاز و اوره آز خاک در سال 1397 و شاخص سطح برگ، وزن خشک بوته و آلکالین فسفاتاز در سال 1399 قابل توجه بود بطوریکه کاربرد میکوریز F. mosseae + P. indica به ترتیب در سال های 1397 و 1399 سبب افزایش 62% و 85% در فسفر قابل دسترس خاک، 2/74% و 5/80% در آلکالین فسفاتاز شد. برهمکنش عامل قارچ و محلول پاشی عصاره مخمر سبب افزایش معنی دار وزن خشک بوته در سال 1397 و شاخص سطح برگ در سال 1399 شد. نتایج این پژوهش نشان داد با به کارگیری قارچ های همزیست داخلی بخصوص کاربرد توام قارچ میکوریز F. mosseae + P. indica و محلول پاشی عصاره مخمر در سطوح 4 و 8 گرم در لیتر می-توان با افزایش فعالیت آنزیم های خاک با حفظ سلامت خاک و گیاه به عملکرد مطلوبی که حافظ سلامت انسان باشد، دست پیدا کرد.