چکیده: کرم سیب با نام علمی Cydia pomonella (L.) (Lep: Tortricidae) از جمله آفات مهم و درجه یک باغات سیب است که همه ساله خسارت قابل توجهی به بار می آورد. امروزه به منظور کنترل حشرات زیان آور، توجه زیادی به ویژگی های فیزیولوژیک آنها با هدف اختلال در فرآیندهای هضم و جذب غذا در معده آنها معطوف شده است. تعیین ویژگی های بیوشیمیایی آنزیم های گوارشی، اولین گام موثر در اتخاذ روش های کنترلی بر پایه فیزیولوژی حشرات است. بدین منظور برای آگاهی از جنبه های فیزیولوژی گوارش کرم سیب، میوه های سیب آلوده در بهار و تابستان از باغ های سیب شهرستان تربت جام جمع آوری شدند و لاروهای کرم سیب از میوه ها خارج شده و مورد بررسی قرار داده شدند. لوله گوارشی لاروهای سن پنج در شرایط آزمایشگاهی به طور جداگانه استخراج شده و جهت برآوردهای آنزیمی در دمای 20- درجه سانتیگراد نگهداری شدند. ماکزیمم فعالیت آنزیم های آلفا آمیلاز، آلفا و بتا گلوکوزیداز در حضور سوبستراهای نشاسته، پارا نیتروفنیل آلفا گلوکوپیرانوزید و پارا نیتروفنیل بتا گلوکوپیرانوزید و در دامنه اسیدیته های متفاوت بررسی و اپتیمم آنها درpH برابر10، 8 و 8 به دست آمد. دمای بهینه این آنزیم ها در دامنه دمایی مختلف نیز مورد آزمایش قرار گرفت و به ترتیب 35، 30 و 30 درجه سانتیگراد به دست آمد. با استفاده از سوبسترای آزوکازئین فعالیت پروتئاز عمومی لوله گوارشی در دامنه ای از اسیدیته بررسی و مشخص شد که ماکزیمم فعالیت آن در11pH= می باشد. دمای بهینه پروتئاز عمومی نیز در30 درجه سانتی گراد اندازه گیری شد. فعالیت پروتئازهای اختصاصی تریپسین، کیمو تریپسین و الاستاز با استفاده از سوبستراهای تخصصی به ترتیب بنزوئیل-ال-آرژنین-پی-نیترو آلانید، ساکسینیل-آلانین-آلانین-پرولین-فنیل آلانین-پی- نیترو آلانید، ان-ساکسینیل-آلانین-آلانین-آلانین-پی-نیتروآلانید در دامنه ای از اسیدیته بررسی و بیشینه فعالیت آنها در11pH= به دست آمد. دمای بهینه فعالیت هر سه پروتئاز نامبرده در30 درجه سانتیگراد مشاهده شد. به علاوه اسیدیته آنزیم لیپاز با سوبسترای اختصاصی پارانیتروفنیل بوتیرات برابر8 بود و بیشینه دمای فعالیتی آن در40 درجه سانتیگراد است. در بررسی غلظت های 5 و 10 میلی مولار یون های فلزی آهن Fe2+ ، منیزیم Mg2+ ، منگنز Mn2+،روی Zn2+ و مس Cu2+ بر آنزیم های آلفا و بتا گلوکوزیداز، تریپسین، کیمو تریپسین، الاستاز و لیپاز با سوبستراهای اختصاصی، یون مس 10 میلی مولار باعث افزایش فعالیت آنزیمی آلفا و بتا گلوکوزیداز شده و دیگر یون ها این فعالیت آنزیمی را مهار کرده و باعث کاهش فعالیت شده اند. در بررسی اثر غلظت های متفاوت یون های نامبرده بر فعالیت سرین پروتئازی، منجر به افزایش معنی دار فعالیت آنزیم الاستاز تحت تاثیر یون روی 5 میلی مولار شده و دیگر یون ها باعث کاهش فعالیت سرین پروتئازی شدند. آنزیم لیپاز نیز توسط این یون ها مهار گشته و یون مس در هر دو غلظت 5 و 10 میلی مولار هیچ گونه تاثیری بر فعالیت آنزیمی نشان نداده است. بررسی های زایموگرام آلفا آمیلاز نشان دهنده دو ایزوفرم این آنزیم بود، همچنین زایموگرام پروتئاز ویژه تریپسین با استفاده از صفحات نیتروسلولز دو باند را در لوله گوارشی کرم سیب نشان داد. زایموگرام پروتئاز عمومی با استفاده از سوبسترای هموگلوبین چهار باند را نشان داد که نشان دهنده وجود چهار نوع پروتئاز در لوله گوارش کرم سیب می باشد.