چکیده: قارچ Trametes versicolor (L.: Fr.) Pilát که به نام رنگین کمان نیز شناخته می‌شود، مولد پوسیدگی سفید و به عنوان اولین تولید کننده لاکاز معرفی شده است. آنزیم لاکاز به دلیل کاربردهای زیست محیطی و صنعتی فراوان مورد توجه محققان بیوتکنولوژی جهت افزایش تولید و کاهش قیمت نهایی آن قرار گرفته است. به منظور بررسی تولید و فعالیت آنزیم لاکاز در قارچ رنگین کمان، جدایه بومی این قارچ از جنگلهای گیلان جداسازی، شناسایی و توانایی تولید آنزیم لاکاز آن در حضور میزبان های مختلف گیاهی شامل؛ خاک اره و چیپس چوب درختان بلوط (Quercus castaneifolia)، صنوبر دلتوئیدس (Populus deltoides) و کاج تدا (Pinus teada) ارزیابی شد. همچنین تاثیر القاگر مس بر تولید این آنزیم در شرایط درون شیشه ای مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه، اثر ضدقارچی عصاره این قارچ بر بیمارگرهای مهم گیاهی (Macrophomina phaseolina، Fusarium spp.، Rhizoctonia solani،Sclerotinia sclerotiorum، Botrytis cinerea) بررسی شد. نتایج نشان داد اضافه کردن سوبسترای گیاهی میزبان به محیط کشت موجب افزایش تولید آنزیم لاکاز شد و در این بین سوبسترای خاک اره بلوط دارای بیشترین تاثیر (دو برابر در مقایسه با شاهد) در افزایش تولید آنزیم لاکاز بود. همچنین بررسی اثر زمان استخراج بر میزان آنزیم نشان داد، سیکل 5 ساعت بیشترین میزان استخراج آنزیم لاکاز (97/18 واحد بر لیتر) را به همراه داشت. علاوه براین، افزودن غلظت های مختلف مس به محیط کشت نشان داد که مس باعث افزایش تولید آنزیم لاکاز می شود و بیشترین میزان تولید آنزیم ( 04/92 واحد بر لیتر) زمانی به دست آمد که از غلظت 5/3 میلی مولار CuSO4 در حضور خاک اره میزبان بلوط استفاده شد. بررسی نتایج اثرات ضد قارچی نیز نشان داد، عصاره الکلی قارچ رنگین کمان دارای فعالیت ضدقارچی می باشد که در حضور میزبان گیاهی افزایش می یابد. عصاره الکلی این قارچ دارای قابلیت بازدارندگی از رشد میسلیومی بیمارگرهای قارچی مانند F. acuminatum (28/18 درصد) و R. solani (84/9 درصد) بود. همچنین غلظت های 25و30 درصد محیط فیلتر شده قارچ نیز توانست از رشد قارچ های بیمارگر گیاهی نظیر F. solani، B. cinerea و F. acuminatum جلوگیری کند. این نتایج امکان استفاده از متابولیت و عصاره های این قارچ را در کنترل بیولوژیک بیمارگر های گیاهی نشان می دهد؛ که بهره برداری از آن نیازمند تحقیقات تکمیلی است.در پایان می توان اشاره کرد که استفاده از سوبسترای خاک اره میزبان بلوط به همراه القاگر مس می تواند تاثیر چشمگیری بر تولید و فعالیت آنزیم لاکاز داشته باشد.