چکیده: در یک سیستم کشاورزی پایدار استفاده از نهاده های آلی همانند اسید هیومیک کمترین آسیب را به محیط زیست وارد، با فعالیت شبه هورمونی خود جذب آب، مواد معدنی و در نهایت عملکرد گیاهان را افزایش می دهد. به منظور بررسی تأثیر اسید هیومیک به دو صورت مصرف خاکی و محلول پاشی بر عملکرد کمی و خصوصیات کیفی آفتابگردان رقم هیبرید فرخ در شرایط خشکی، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی شاهرود انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح تنش خشکی: شاهد (اعمال 100درصد نیاز آبی)، تنش ملایم (اعمال80 درصد نیاز آبی) و تنش شدید (اعمال 60 درصد نیاز آبی) به عنوان عامل اصلی و پنج سطح اسید هیومیک شامل: شاهد (عدم مصرف)، محلول پاشی با دو غلظت 1.5 و 3 کیلوگرم در هزار لیتر آب و مصرف خاکی با دو میزان 15 و 30 کیلوگرم در هکتار به عنوان عامل فرعی لحاظ شدند. نتایج نشان داد کاربرد اسیدهیومیک در هر دو شکل محلول پاشی و خاک مصرف تاثیر معنی داری بر ارتفاع بوته، قطر طبق، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی، مقادیر کلروفیل a و درصد عناصر فسفر و پتاسیم در دانه داشت. با افزایش غلظت اسید هیومیک در هر دو حالت مصرف، صفات اندازه گیری شده فوق افزایش یافت. نتایج نشان داد اعمال تنش خشکی موجب کاهش عملکرد دانه، وزن هزار دانه، قطر طبق، قطر ساقه، عملکرد بیولوژیک، درصد فسفر دانه، کلروفیل b و کاروتنوئید شد. در این آزمایش اثر متقابل اسید هیومیک و تنش خشکی بر درصد روغن تاثیر معنی داری داشت و تنش خشکی بر درصد روغن افزود. با توجه به نتایج به دست آمده می توان بیان کرد که کاربرد اسید هیومیک به دو صورت محلول پاشی و خاک مصرف و در غلظت های بالا، تا حدودی سبب کاهش اثرات سوء تنش خشکی بر آفتابگردن رقم هیبرید فرخ می شود.