چکیده: کانسار آهن رضوان در استان کرمان و در 28 کیلومتری شمال‌شرق رفسنجان قرار دارد. این کانسار در پهنه ایران‌مرکزی و در بلوک پشت‌بادام واقع شده است. از لحاظ چینه‌‌شناسی، واحدهای سنگی محدوده سنی پروتروزوئیک پسین را در بر می‌گیرند و واحدهای سنگی به ترتیب شامل تناوب شیل، ماسه سنگ، آهک، واحد توفی و گدازه بازالتی، آهک استروماتولیتی، کوارتزیت سفید و دولومیت توده‌ای می‌باشند. کانه‌زایی آهن در افق چینه‌شناسی خاص به صورت چینه‌سان و چینه‌کران رخ داده است. با توجه به ساخت، بافت و کانی‌شناسی، پیکره‌های ماده‌معدنی دارای رخساره لایه‌ای در بالا و رخساره رگه-رگچه‌ای زیرین هستند. کانی‌های اصلی ماده معدنی شامل کانی‌های اولیه مگنتیت، اولیژیست، پیریت و کالکوپیریت و کانی‌های ثانویه هماتیت و گوتیت بوده و کانی‌های باطله شامل کلریت، اپیدوت، کلسیت، کوارتز و ورمیکولیت هستند. بر اساس مشاهدات صحرایی، نمونه‌دستی و میکروسکوپی، ساخت و بافت‌های مهم شناسایی شده در کانسار شامل توده‌ای، نواری، برشی، رگه-رگچه‌ای، دانه پراکنده و جانشینی می‌باشد. کلریتی و اپیدوتی شدن در واحد توفی گسترده‌ترین نوع دگرسانی بوده و آثار دگرسانی‌های سیلیسی و سریسیتی هم دیده می‌شود. براساس مطالعات ساخت، بافت، کانی‌شناسی، دگرسانی و تقدم و تاخیر رگچه‌های معدنی، سه فاز اصلی کانه‌زایی در کانسار رضوان قابل تشخیص است. فاز اول بصورت رگچه‌های نسل اول بطور عمده متشکل از کوارتز (حاوی مقادیر ناچیزی پیریت) و دارای ماهیت سیلیسی بوده که احتمالا از شرایط دمای پایین‌تر و pH بالاتر سیال حکایت دارد. فاز دوم که اصلی‌ترین فاز می‌باشد شامل عمدتا مگنتیت همراه پیریت، اپیدوت، کلریت و فلوگوپیت و گاهی ورمیکولیت، هورنبلند و اکتینولیت می‌باشد و نشان‌دهنده دمای بالاتر و pH پایین‌تر می‌باشد. فاز سوم بصورت رگچه‎های نسل سوم کربناتی کانه‌دار حاوی کمی مگنتیت، پیریت و گاهی اولیژیست یا اسپکیولاریت و سیلیس بوده که بنظر می‌رسد دارای دمای پایین تر از فاز قبل و pH و Eh بالاتر می‌باشد. بر اساس مطالعات ژئوشیمیایی، طبق نمودار بهنجار شده به کندریت، مقدار آنومالی یوروبیوم و سریم منفی می‌باشد که همراه نسبت‌های Ni/Co، U/Th و Cu/Zn نشان‌دهنده تشکیل کانسنگ در محیط کم‌عمق و اکسیدان می‌باشد. بر اساس مطالعات ژئوشیمی بر روی رخساره‌های استرینگر، توده‌ای و نواری مقدار عناصر Zn، V، Ni، Co، Mn و Asاز بخش استرینگر به سمت رخساره توده‌ای و نواری افزایش و مقدار عناصر Sr و Ti از رخساره استرینگر به سمت رخساره نواری کاهش می‌یابد. مطالعه سیالات درگیر بر روی کلسیت و کوارتز پهنه رگه-رگچهای، بیانگر شوری 81/3 تا 27/14 درصد وزنی نمک طعام و دمای همگن شدن 148 تا 225 درجه سانتیگراد برای سیالات کانه‌ساز می‌باشد. با توجه به شکل هندسی ماده‌معدنی و رخساره‌های کانه‌دار، ساخت، بافت و کانی‌شناسی ماده‌معدنی، دگرسانی و ویژگی‌های ژئوشیمیایی، اینطور استنباط می‌شود که کانسار آهن رضوان به صورت آتشفشانی-رسوبی در زمان پروتروزوئیک پسین در محیط کمانی تشکیل شده است.