چکیده: دشت شهریار که یکی از دشت‌های مهم کشور می‌باشد به دلیل بهره‌برداری بیش از اندازه از منابع آب زیرزمینی دچار افت شدید شده است. با توجه به بررسی‌ داده‌های سطح آب اندازه‌گیری شده در 41 پیزومتر موجود در دشت طی دوره آماری (1363-1393)، مشاهده شد که میزان افت در همه‌ی قسمت‌های دشت یکسان نیست. بیشترین میزان افت در قسمت‌های شمال دشت (شهرستان شهریار، اندیشه و شهرقدس) رخ داده است که علت آن عمدتاً بهره‌برداری بیش از حد از آبخوان می‌باشد. به تدریج به سمت جنوب دشت از میزان افت کاسته شده و در قسمت‌های جنوبی(شهرستان رباط‌کریم و گلستان) افت سطح آب زیرزمینی به حداقل رسیده است و در نقاطی نیز بالاآمدگی سطح آب مشاهده شده است. با توجه به مقدار افت محاسبه شده در هریک از پیزومترها طی دوره 30ساله، دشت شهریار به سه زون شمالی (افت زیاد)، مرکزی(افت متوسط) و جنوبی (افت کم) تقسیم بندی گردید. پیزومترهای زون شمالی دارای بیشترین افت در منطقه می‌باشند که علت این افت بهره‌بردای بی‌رویه، فعالیت‌های کشاورزی و نیز انتقال آب به شهر جدید اندیشه می‌باشد. میزان افت درپیزومترهای زون مرکزی به نسبت زون شمالی کاهش یافته که علت افت در این زون وجود فعالیت‌های کشاورزی و برداشت بیش از حد از آبخوان است. در پیزومترهای زون جنوبی بالاآمدگی سطح آب مشاهده شده که علت آن افزایش توسعه شهری، افزایش تغذیه، کاهش شدید فعالیت‌های کشاورزی و در نتیجه کاهش برداشت می‌باشد. همچنین مطالعات انجام شده در تغییرات کاربری اراضی این دشت و بررسی آن با میزان افت در سه زون شمالی، مرکزی و جنوبی نشان داد که رابطه‌ی قابل توضیحی میان روند تغییرات سطح آب زیرزمینی و چگونگی تغییرات پوشش گیاهی اراضی در دشت وجود دارد. با توجه به اینکه رابطه قطعی میان تغییرات مناطق شهری و افت سطح آب زیرزمینی وجود ندارد لذا علت اصلی افت سطح آب، افزایش پوشش گیاهی می‌باشد. شناسایی نقاط مناسب دشت جهت تغذیه مصنوعی، استفاده از فاضلاب تصفیه شده برای انجام تغذیه مصنوعی در دشت و مصارف گوناگون دیگر، مدیریت صحیح و همه جانبه در بهره‌برداری و مصرف منابع آبی و نیز کاهش پمپاژ از آبخوان خصوصا در بخش‌های شمالی دشت به منظور جلوگیری از افت بیشتر، از راهکارهای ارائه شده می‌باشد.