چکیده: سازند کربناته تیرگان در زون ساختاری کپه‌داغ حاوی منابع آب زیرزمینی قابل توجهی است. به منظور بررسی هیدرواستراتیگرافی و تفکیک لایه‌های تراوا در سازند تیرگان این مطالعه انجام شده است. یک برش چینه‌شناسی در شمال‌شرق بجنورد انتخاب شده و از 90 برش نازک سنگ برای تحلیل محیط رسوبی، از اطلاعات لاگ‌های ژئوفیزیک درون‌چاهی، اطلاعات 270 درزه در سه ایستگاه، آزمایش‌های پمپاژ پله‌ای در کنار یکدیگر استفاده شده است. سازند تیرگان یک سازند همگن نبوده بلکه از پنج واحد سنگی با تراوایی متفاوت تشکیل شده است. این واحدهای سنگی از قدیم به جدید شامل واحدهای آهکی، مارنی–آهکی، آهکی، مارنی–آهکی و آهکی می‌باشند. نتایج به‌دست آمده از بررسی‌های گوناگون نشان می‌دهد که خلوص لایه‌های آهکی بالایی بیشتر شده است. ویژگی‌های هیدروژئولوژیکی سازند تیرگان در افق‌های مختلف متفاوت بوده که ناشی از نقش پارامترهای چینه‌شناسی سازند است. با توجه به داده‌های پمپاژ آنالیز شده، بیشترین و کمترین مقادیر قابلیت انتقال حدود 1040 و 130متر مربع بر روز برآورد شده‌اند. هم‌چنین مقادیر هدایت هیدرولیکی حداکثر و حداقل به ترتیب حدود 15 و 2/1 متر بر روز محاسبه شده‌اند. عمده‌ترین دلیل اختلاف زیاد پارامترهای هیدرولیکی در این منطقه به تاثیر پارامترهای چینه‌شناسی مربوط می‌شود. با استفاده از روش ترسیمی ارائه شده به وسیله کرمی (Karami 2002)، شاخص مجرایی کارست (Karst conduit index) که بیان کمی سیستم غالب جریان است، در این تحقیق معرفی شده است. این شاخص بین کرانه 1+ و 1– قرار می‌گیرد که مقادیر بین صفر و 1+ غلبه جریان مجرایی و مقادیر بین صفر و 1– غلبه جریان افشان را بیان می‌کنند. نتایج به‌دست آمده از ارزیابی شاخص مجرایی کارست در محدوده چاه‌های پمپاژ منطقه بیانگر این مطلب هستند که جریان غالب افشان می‌باشد. در این مطالعه و برای اولین بار یک شاخص جدید برای ارزیابی کمی پارامترهای چینه‌شناسی تاثیرگذار بر خصوصیات هیدرولیکی کارست معرفی شده که "شاخص چینه‌شناسی (Stratigraphic index)" نامیده شده است. این شاخص تاثیر ویژگی‌های مهم چینه‌شناسی مانند ضخامت، لایه‌بندی و شیب لایه را بر روی خصوصیات هیدرولیکی کارست به صورت کمی محاسبه می‌کند. ارزیابی‌های انجام شده بیانگر این است که درجه ناهمگنی، بعد جریان، شاخص مجرایی کارست، آبدهی چاه، افت ویژه و قابلیت انتقال آبخوان با شاخص چینه‌شناسی روابط معنی‌داری را نشان می‌دهند. در نهایت، می‌توان این چنین اظهار نظر نمود که ارزیابی اولیه پارامترهای چینه‌شناسی و کاربرد معیاری نظیر شاخص چینه‌شناسی می‌تواند به مکان‌یابی دقیق‌تر حفر چاه در آبخوان‌های کارستی کمک شایانی نماید.