چکیده: آگات های منطقه فردوس در 120 کیلومتری شمال باختر شهرستان بیرجند واقع شده اند و بخشی از پهنه ساختاری ایران مرکزی محسوب می شوند. کانی سازی سیلیس (آگات ها) درون واحدهای آتشفشانی ائوسن - الیگوسن از قبیل بازالت، آندزیت و آندزیت بازالتی و سنگ های آذرآواری شامل (توف و لیتیک توف) با دو ساختار عمده رگه ای و حفره پرکن رخ داده است. آگات ها در شکل و طرح های خزهای، شاخه درختی، متحدالمرکز، لایه-ای، لوله ای، گل کلمی و رنگ های سفید، سبز، زرد، سیاه، قرمز، خاکستری و غیره قابل مشاهده می باشند. مشاهدات پتروگرافی و اسپکتروسکوپی رامان آشکار کرد که آگات های منطقه فردوس اساساً ازکلسدونی، موگانیت و کوارتزین تشکیل شده اند و کلسیت تنها کانی فرعی یافت شده در آگات ها است. از آنجا که اغلب آگات های مورد مطالعه دارای رنگ های سفید و بی رنگ هستند، جهت بالا بردن کیفیت و ارزش اقتصادی آگات های منطقه فردوس از محلول های شیمیایی مختلف (از قبیل کبالت کلراید هگزاهیدارت، کلرید مس، نیترات آهن، پتاسیم کرومات و نیترات مس) و تکنیک های حرارت دادن و اشعه گاما استفاده شد. اگرچه به دلیل ساخت و بافت متراکم سنگ ها نتایجج بارزی حاصل نشد. نتایج تجزیه ژئوشیمیایی آگات های منطقه فردوس نشان می دهد که آنها دارای مقادیر SiO2 بین 95/8 تا 98/9 درصد وزنی با مقادیر جزئی CaO، Fe2O3، Al2O3 وNa2O می باشند. این آگات ها همچنین شیب منفی ملایمی در نمودار های نرمالیزه شده نسبت به کندریت و گوشته اولیه نشان می دهند و مقدار عناصر آنها اغلب کمتر از سنگ های آتشفشانی میزبان است. فراوانی عنصر U در آگات ها برابر یا حتی در آگات های قرمز بیشتر از سنگ های میزبان است. دلیل این امر آزاد شدن همگام عناصر Si و U ناشی از آلتراسیون سنگ های میزبان و به دنبال آن تبدیل U به یون اورانیل (UO22+) و تشکیل پیوند با سطح تترائدرهای سیلیس است. شباهت در طرح های عناصر کمیاب آگات ها و سنگ های آتشفشانی نشان می دهد که این عناصر توسط گردش سیالات در طول دگرسانی همزمان تحرک پیدا کرده اند.