چکیده: در این پژوهش نانو ذرات سریم اکسید به روش بیوسنتز در بسترهای عصاره گیاهی جدید از پیش ماده سریم نیترات 6 آبه تهیه گردیدند. در این سنتزها، مولکول های آلی عصاره های گیاهی بعنوان احاطه کننده عمل کرده و مانع رشد و تجمع ذرات شدند. محصولات بدست آمده با روش های فیزیکی و شیمیایی از جمله آنالیز حرارتی افتراقی (TGA/DTA)، تصویر برداری میکروسکوپ الکترونی گسیل میدانی (FESEM) مجهز به طیف سنج پراکندگی پرتو ایکس (EDX)، پراش پرتو ایکس و طیف سنجی های مادون قرمز و فرابنفش-مرئی مشخصه یابی گردیدند. نتایج نشان دادند اندازه نانو ذرات سنتز شده کمتر از 30 نانومتر بوده و شکل آن ها کروی یا بصورت ساختارهای متحد شکل متراکم بود. تغییر دمای تکلیس و نسبت مقدار عصاره گیاهی به پیش ماده اولیه سریم بر روی اندازه و کیفیت ذرات بدست آمده تاثیر معنی داری نشان داد. نانو ذرات سریم اکسید توانستند زیر نور لامپ 11 وات فرابنفش، محلول رنگی رودامین بی را تخریب نمایند. این واکنش فوتوکاتالیزوری در محیط خنثی نسبت به محیط اسیدی و بازی سریعتر انجام گردید. بررسی مکانیسم این فرایند نشان داد حفره ها نقش موثرتری در سرعت تخریب رنگ نسبت به رادیکال هیدورکسید و رایکال آنیون اکسیژن داشتند. آزمون MTT نشان داد نانو ذرات سریم اکسید در تمام غلظت ها سمیت معنی داری بر روی رده سلولی آدنوکارسینومای اپیتلیال ریوی انسانی (A549) نداشتند. ویژگی آنتی اکسیدان نانو ذرات سریم اکسید با آزمون '2 و '7 دی کلرو فلورسین دی استات (DCFDAH2) بررسی گردید. نتایج نشان داد این نانو ذرات بطور موثری گونه های اکسیژن واکنش پذیر (ROS) تولید شده در متابولیسم سلولی را کاهش دادند. همچنین نوع عصاره گیاهی استفاده شده در فرآیند سنتز نانو ذرات بدلیل تاثیر بر روی اندازه ذرات و نسبت سریم 3+ و 4+ می تواند بر ویژگی آنتی اکسیدان تاثیر گذارد. ویژگی آنتی باکتریال نانو ذرات سریم اکسید به روش حداقل غلظت بازدارندگی (MIC) بر روی باکتری های گرم منفی (اشرشیاکلای) و گرم مثبت (استافیلوکوکوس اورئوس) بررسی گردید. نتایج نشان داد این نانو ذرات اثر آنتی باکتریال قابل توجهی ندارند، علاوه بر این در غلظت های بالا رشد باکتری را افزایش می دهند، در حالیکه زیر نور فرابنفش نانو ذرات نه تنها موجب رشد باکتری نشدند بلکه حدود 30 درصد رشد را کاهش دادند. به منظور ارزیابی توزیع زیستی نانو ذرات سریم اکسید در بدن موش، نانو ذرات با تکنسیوم رادیو اکتیو (99mTc) نشان دار گردیدند. نتایج آزمون کروماتوگرافی لایه نازک نشان داد نانو ذرات نشان دار شده در محیط بافر فسفات و سرم خون پایدار بوده و خلوص شیمیایی بالای 95 درصد را داشتند، بنابراین آن ها برای انجام آزمون درون تنی مناسب بودند. توزیع زیستی نانو ذرات در مدت زمان 24 ساعت در بدن موش نشان داد بیشترین تجمع این نانو ذرات در کلیه و مقداری کمتر در کبد بود.