چکیده: تصاعد آنی گاز و زغال به طور جدی ایمنی در معادن زغال‌سنگ را تهدید می کند. با عمیق تر شدن معادن زغال و بیشتر شدن تنش ها و محتوای گاز لایه‌ی زغال، نیاز به روشی با کارآیی بالاتر و دقیق تر برای پیش‌‍‌بینی و مقابله با این پدیده بیشتر می شود. معدن شماره یک شرکت زغال‌سنگ پروده ی طبس با توجه به عمیق شدن معدن با تصاعد آنی گاز و زغال در سینه‌کارهای پیشروی و کارگاه استخراج مواجه شده است که هر بار فقط ثانیه های قبل از وقوع این پدیده پرسنل معدن در محل از طریق علائمی مانند افزایش دما و غلظت گاز متان و پرتاب زغال، متوجه وقوع این پدیده شده اند. تاکنون بیش از 70 مورد تصاعد آنی گاز و زغال در این معدن رخ داده است که در بیشتر موارد منجر به توقف کار و آسیب به تجهیزات گردیده است و تنها در یک مورد منجر به مرگ یک معدنکار شده است. با توجه به موارد بیان شده، شرکت های خارجی و دفتر فنی شرکت زغال‌سنگ پروده طبس سعی در پیش‌‍‌بینی و پیشگیری از این پدیده ی خطرناک و مهلک داشته اند که به موفقیت چندانی دست نیافته اند. در این تحقیق ابتدا به معرفی پدیده ی تصاعد آنی گاز و زغال و دشواری پیش‌‍‌بینی و پیشگیری این پدیده پرداخته شده و در ادامه راهکار شرکت های مختلفی که برای غلبه بر این موضوع در معدن دعوت به همکاری شده اند، مورد بررسی قرار گرفت و دلایل عدم کارآیی هر روشِ پیشنهادی بیان گردید. یکی از روش های پایش و پیش‌‍‌بینی ناپایداری های معدن و تصاعد آنی گاز و زغال، روش پایش به‌وسیله ی میکرولرزه می باشد. با توجه به تحقیقات به عمل آمده، روش میکرولرزه‌ای قابلیت پایش ناپایداری-های معدن و تصاعد آنی گاز و زغال را به صورت پویا و لحظه ای دارا می باشد. در این روش گیرنده‌های لرزه‌ای طبق الگویی مشخص و از پیش طراحی شده در منطقه قرار می گیرند و داده های ویژگی های امواج بدست آمده از این گیرنده‌ها با ویژگی های امواج ناشی از پدیده ی تصاعد آنی گاز و زغال مورد تطبیق قرار می گیرد و در صورت تطابق، اعلام هشدار تصاعد آنی گاز و زغال صورت می گیرد. با توجه به عدم کارآیی روش های ارائه شده ی قبلی، روش پایش میکرولرزه‌ای برای پیش‌‍‌بینی تصاعد آنی گاز و زغال در معدن یک پیشنهاد می گردد.