چکیده: پایداری چاه و تعیین وزن گل حفاری یکی از مسائل اصلی در حفاری چاه‌های نفت و گاز است. عوامل موثر بر پایداری چاه به دو دسته قابل کنترل و غیر قابل کنترل تقسیم میشوند. عوامل مهم قابل کنترل از جمله راستا، شیب چاه و وزن گل هستند. خصوصیات سنگ، فشار منفذی و تنش‌های برجا منطقه نیز از جمله عوامل غیر قابل کنترل هستند. از بین همه این پارامترها، وزن گل حفاری یکی از اصلیترین متغیرهای قابل کنترل است؛ بنابراین موفقیت در حفاری به برنامه وزن گل انتخابی گره خورده است. پایداری دیواره چاه بستگی به آن دارد که دیواره چاه چگونه به تنش‌های القایی ناشی از عملیات حفاری جواب خواهد داد. اگر استحکام سنگ بیشتر از مقدار تنش القایی باشد، چاه پایدار خواهد ماند و در شرایط عکس سنگ تسلیم خواهد شد. با استفاده از تنش‌های القایی و معیار شکست مناسب، مدل ژئومکانیکی چاه بدست می‌آید. دراین پروژه با استفاده از داده‌های دقیق لاگ و معیارهای شکست موگی-کلمب و لید اصلاح شده که معیاری سه بعدی هستند وزن گل مناسب در یکی از چاه‌های نفتی جنوب غرب ایران بدست آورده شده است و با اطلاعات چاه مورد نظر مقایسه شده و به روش علمی مناسب تصمیم‌گیری شده است تا مشکلات حفاری به حداقل خود برسد. میزان تغییر مقدار وزن گل به تغییر جزئی مقدار متغیرها متفاوت است. به همین دلیل آنالیز حساسیت بر روی تنش‌های برجا با استفاده از معیارهای موگی-کلمب و لید اصلاح شده نیز انجام شده است. بررسی‌ها و نتایج مطالعات نشان می‌دهد که وزن گل کمتر از فشار ریزش انتخاب شده است که مشکلاتی نظیر ریزش دیواره چاه، تجمع خرده‌های حفاری در ته چاه رخ داده است. در این عملیات حفاری برای از بین بردن اثرهای آن از پیل‌های حفاری به دفعات زیاد استفاده شده است. برای جلوگیری از ناپایداری مکانیکی ویا درمان آن افزایش وزن گل در صورت امکان پیشنهاد می‌شود. در قسمت پرفشار سازند گچساران وزن گل عملیاتی بیش از فشار شکست است. در این قسمت به دلیل بالا بودن وزن گل از هیچ نوع پیلی استفاده نشده است. بررسی میزان حساسیت مقدار وزن گل نسبت به مقدار تخمین زده شده تنش‌های برجا نشان میدهد که با استفاده از معیار موگی-کلمب و معیار لید اصلاح شده پنجره وزن گل در رتبه اول بیشترین حساسیت را به میزان تنش افقی حداقل دارد. در رتبه دوم بیشترین حساسیت نسبت به تنش افقی حداکثر است. همچنین به تغییرات جزئی تنش برجای قائم حساسیتی نشان داده نشده است.