چکیده: شکل دهی انبساطی انتهای لوله های جدار نازک با استفاده از فرآیند شکل دهی تدریجی تک نقطه ای (SPIF)، در صنایعی همچون: هوا فضا، خودرو سازی و کشتی سازی از اهمیت بالایی برخوردار است. این فرآیند به دلیل انعطاف پذیری بالا، عدم نیاز به ساخت قالب و کاربرد در حوزه نمونه سازی سریع، مورد توجه محققان قرار گرفته است. با توجه به مطالعات اندکی که در زمینه جوانب کیفی محصولات حاصل از این فرآیند انجام شده است، در این پژوهش، مطالعه تجربی و تحلیل آماری متغیرهای موثر بر دقت ابعادی و زبری سطح نمونه های شکل دهی شده، مورد توجه قرار گرفت. طراحی آزمایش بر مبنای متدلوژی سطح پاسخ انجام شد. سپس بر اساس آزمون-های تجربی، تأثیر متغیرهای ورودی فرآیند SPIF از جمله: قطر ابزار، گام عمودی ابزار، گام زاویه ای و نوع روانکار بر قطر انتهای لوله و زبری سطوح داخلی و خارجی انتهای لوله از جنس فولاد زنگ نزن AISI ، مورد مطالعه و بررسی قرار گرفتند. پاسخ های خروجی اندازه گیری شده، در نرم افزار مینی تب مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. نتایج حاصل از تحلیل واریانس نشان داد که متغیرهای قطر ابزار، گام عمودی ابزار و اثر تعاملی حاصل-ضرب قطر ابزار در گام زاویه ای به عنوان موثرترین عبارات بر قطر انتهای لوله هستند. در ادامه، تأثیرات خطی، درجه دوم و تعاملی از متغیرهای ورودی بر زبری سطوح داخلی و خارجی انتهای لوله استخراج شدند. بهینه سازی چند هدفه پاسخ ها با استفاده از تابع مطلوبیت انجام شد. قطر ابزار mm 12 ، گام زاویه ای °4، گام عمودی ابزار mm 0.43 و روانکار روغن به عنوان مقادیر بهینه به منظور دستیابی به حداکثر قطر انتهای لوله و حداقل زبری سطوح داخلی و خارجی، تعیین شدند. با بررسی توزیع ضخامت چند نمونه در ناحیه منبسط شده، می توان دریافت که با کاهش درصد تغییرات قطر انتهای لوله، نازک شدگی بیشتری در انتهای لوله حاصل می شود. همچنین استفاده از ابزار های سَرکروی با قطر بالاتر منتج به افزایش قطر دهانه منبسط شده می شود و باعث کاهش میزان برگشت فنری خواهد شد.