چکیده: هدف: در چند دهه اخیر افزایش شیوع دیابت نوع 2 در کشورهای در حال توسعه، سبب شده تلاش هایی در جهت کاهش عوارض دیابت نوع 2 صورت گیرد. فعالیت جسمانی و ورزش در طول چند دهه به‌عنوان یکی از ارکان اساسی مراقبت و مدیریت دیابت مطرح بوده که هزینه اندک و ماهیت غیر دارویی فعالیت جسمانی اهمیت درمانی آن افزون‌تر می‌سازد.همچنین فاکتورها و هورمون‌های متعددی از جمله fgf21شناسایی‌شده‌اند که با اعمال متابولیکی بدن در ارتباط بوده و در طول چند سال گذشته این هورمون به‌عنوان یک عامل درمانی دیابت مورد بررسی قرار می گیرد . هدف از این مطالعه مقایسه تأثیر 8 هفته تمرین استقامتی و مقاومتی بر فاکتور رشد فیبروبلاست 21 (FGF21) زنان دیابتی نوع 2است. روش: این تحقیق از نوع نیمه تجربی و کاربردی و شامل پیش‌آزمون و پس‌آزمون بود.نمونه آماری شامل45 نفر از زنان دیابتی نوع2 با دامنه سنی40-60 سال بود که به سه گروه استقامتی ،مقاومتی و کنترل تقسیم شدند.گروه استقامتی تمرینات هوازی را در 4هفته اول به مدت 20-30 دقیقه و با شدت 50 درصد ضربان قلب و در هفته پنجم تا هشتم به مدت 35-30 دقیقه با شدت 60 درصد ضربان قلب بیشینه انجام دادند. گروه مقاومتی،تمرینات را با استفاده از دستگاه‌های بدن‌سازی در هفته اول و دوم در دو ست و از هفته سوم تا پایان دوره در سه ست با شدت 75 درصد 1RM انجام دادند. از آزمون t وابسته برای ارزیابی تفاوت درون گروهی، آزمون تحلیل کوواریانس برای ارزیابی تفاوت بین گروهی و آزمون تعقیبی بونفرونی هم برای تشخیص گروه هایی که در تحلیل کوواریانس تفاوت ایجاد کرده بودند، در سطح معناداری p<=0.05 استفاده شد. یافته ها:در مقایسه بین گروهی fgf21 گروه استقامتی(p=0.03) کاهش معناداری نسبت به گروه کنترل ایجاد کرده بودند.همچنین گلوکز در گروه استقامتی(p=0.04) بعد از مداخله کاهش معنی‌داری داشت. نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه به نظر می‌رسد تمرینات هوازی نسبت به تمرینات مقاومتی اثر بیشتری بر کاهش فاکتور رشد فیبروبلاست 21 دارد و همچنین عوامل خطر را در زنان مبتلابه دیابت نوع دو کاهش دهد.