چکیده: در فضاهای بسته و محدود مانند تونل های معادن زغال سنگ، احتراق اولیه گرد و غبار زغال سنگ ممکن است منجر به انفجارهای مهیبی شود؛ لذا اهمیت پیش بینی شاخص انفجار در تخمین شدت انفجار گرد زغال-سنگ موجب شد تا بررسی عوامل مؤثر بر انفجار گرد زغال و تأثیر خصوصیات ذاتی آن بر شاخص انفجار گرد زغال سنگ به عنوان هدف این مطالعه در نظر گرفته شود. به همین منظور 32 نمونه گرد زغال سنگ از معادن مختلف کشور مورد آزمایش قرار گرفت و آزمایش های تعیین رطوبت محتوی، خاکستر محتوی، مواد فرار و کربن ثابت برای بررسی تأثیر مشخصات ذاتی گرد زغال بر شاخص انفجار انجام شد. از طرف دیگر از یک دستگاه احتراق حجم ثابت برای آزمون احتراق و بررسی پارامترهای انفجاری نمونه های مورد بررسی استفاده شد و در نهایت پارامترهای انفجاری گرد زغال سنگ از قبیل حداکثر فشار انفجار، حداکثر سرعت افزایش فشار و در نهایت شاخص انفجار اندازه گیری و ثبت شد. در ادامه پارامترهای مؤثر بر انفجار گرد زغال سنگ مورد بررسی قرار گرفت. پس از تعیین مهم ترین پارامترها و بررسی همبستگی بین آن ها، معادلات پیش بینی شاخص انفجار با استفاده از برازش خطی و غیر خطی ارائه شد. این روابط میان متغیرهای ناهمبسته و با توجه به خصوصیات ذاتی گرد زغال سنگ ارائه شد. سرانجام چهار معیار ضریب تعیین، جذر میانگین مربعات خطا، شاخص عملکرد و میانگین درصد خطای مطلق برای انتخاب بهترین مورد مدل استفاده قرار گرفت. پس از تعیین بهترین رابطه ارتباط بین مقادیر اندازه گیری شده و پیش بینی شده با استفاده از بهترین رابطه براساس داده های آزمون انجام شد. در نهایت پس از تعیین مناسب ترین رابطه با انجام آنالیز حساسیت، کربن ثابت و مواد فرار به عنوان مؤثرترین متغیر برای پیش بینی شاخص انفجار نمونه های گرد زغال سنگ معرفی شد.