به گزارش روابط عمومی دانشگاه صنعتی شاهرود، پژمان امینیان دكتری مهندسی آب و سازههای هیدرولیکی دانشكده مهندسی عمران این دانشگاه روز چهارشنبه 6 آذرماه 1398 از رساله خود تحت عنوان « مطالعه آزمایشگاهی تاثیر هندسه دهانه ورودی بر عملکرد تونل¬های انتقال رسوب »با راهنمایی دكتر احمد احمدی دانشیار دانشکده مهندسی عمران و مشاوره دكتر صمد امامقلی زاده دانشیار دانشکده مهندسی کشاورزی این دانشگاه دفاع نمود.
چکیده ای از رساله فوق:
در چند دهه اخیر، هرچند سدسازی ازنظر كمّی و تعدد روند افزایشی داشته است، ولی متأسفانه اكثر این سدها در دوره بهرهبرداری با مشکل رسوبگذاری مواجه میباشند. بهعنوان یک راه علمی میتوان جهت رفع این مسئله به ساخت تونلهای انتقال رسوب اشاره کرد. آنها کانالهای انحرافی هستند که جریان حاوی رسوبات را از بالادست مخزن سد به پاییندست آن منتقل مینمایند. در تحقیق حاضر توسط مطالعه آزمایشگاهی به بررسی تأثیر عرض کانال انحرافی بر میزان دبی منحرفشده و رسوب انحرافی به کانال فرعی پرداخته شد.همچنین با اعمال صفحات مستغرق در ورودی کانال فرعی 90 درجه انتقال رسوب، اثر پارامترهای هیدرولیکی جریان و تغییرات زاویه صفحات بر میزان انتقال رسوب و جریان انحرافی بررسی شده و با حالت بدون استفاده از صفحات مستغرق مقایسه شد. آزمایش ها بر روی یک فلوم آزمایشگاهی به طول 10 متر، عرض کانال اصلی 60 سانتیمتر و عرض کانال فرعی 30 سانتی متر و ارتفاع 75 سانتیمتر انجام شد. در این راستا در سه عرض مختلف کانال انحرافی و در سه زاویه 30، 45 و 60 درجه، متغیرهای عدد فرود جریان و عمق جریان مورد بررسی قرار گرفت. سپس تعداد 18 آزمایش با مدل عددی SSIIM2 شبیه سازی و با نتایج آزمایشگاهی مقایسه و صحت سنجی شد. نتایج حاصله از این تحقیق بیانگر آن است که در تاثیر عرض کانال انحرافی، کاهش 33 درصدی عرض کانال انحرافی میتواند کاهش 5/8 درصدی دبی انحرافی به کانال فرعی را به دنبال داشته باشد از طرفی افزایش 5/1 برابر عرض کانال انحرافی میتواند در افزایش 13 درصدی رسوب انحرافی به کانال فرعی مؤثر باشد. با کاهش عدد فرود جریان و از طرفی افزایش عمق و با مقدار عرض بدون بعد کانال انحرافی برابر 41/0 میتوان گزینه مطلوب در انتقال رسوب را فراهم نمود بهگونهای که بالاترین عملكرد را خواهد داشت. در تاثیر زاویه صفحات مستغرق، افزایش عدد فرود بهطور متوسط باعث کاهش 2/22 درصدی دبی منحرفشده به کانال و کاهش 3/53 درصدی رسوب منحرفشده به کانال فرعی میشود. با کاهش عدد فرود جریان و از طرفی کاهش عمق و با صفحات مستغرق با زاویه 30 درجه میتوان گزینه مطلوب جهت انحراف را فراهم نمود. بر اساس اندازه گیری های انجام شده بهترین رابطه توسط الگوریتم ژنتیک جهت محاسبه دبی رسوب منحرف شده پیشنهاد شده است. همچنین با مقایسه نتایج شبیه سازی شده مدل عددی SSIIM2 نشان داده شد كه درصد خطای مدل عددی حدود 18 درصد و میانگین ضریب نش برای دادههای آزمایشگاهی و عددی حدود 87/0 برآورد گردید كه با توجه به این مقدار میتوان به عملكرد صحیح مدل پی برد.
این رساله بر اساس نظر داوران دكتر مهدی مفتاح هلقی دانشیار دانشگاه گرگان، دكتر فضل الله ساغروانی دانشیار و دكتر امیر عباس عابدینی استادیار دانشکده مهندسی عمران این دانشگاه و با حضور دكتر مهدی عجمی نماینده تحصیلات تكمیلی به كسب درجه عالی نائل شد.
لازم به ذكر است 1 مقاله ISI، 2 مقاله علمی-پژوهشی با نمایه ISE و 2 مقاله كنفرانسی از جمله دستاورد های پژوهش فوق می باشد.