چکیده: تشکیل رسوب آسفالتین به هنگام تولید و فرآیند هیدروکربن های طبیعی و سنتزی به‌عنوان یک مشکل بنیادی در سراسر دنیا شناخته شده است. مطالعات گسترده ای توسط محققان برای شناسایی علت تشکیل آسفالتین در نفت و قبل از هرگونه اقدام برای جداسازی آن انجام گرفته است. علت رسوب آسفالتین در شرایط ترمودینامیکی نظیر تغییر در درجه حرارت و تغییر در فشار می باشد که براثر آن تعادل ترمودینامیکی مواد سنگین آلی نظیر واکس و آسفالتین به‌هم‌ریخته و در نتیجه این مواد با مکانیزم-های مختلف تشکیل و در اثر حرکت در محیط متخلخل سازند یا داخل لوله در چاه تولیدی و یا تأسیسات سطحی، رسوب می نمایند و زدودن آن ها گاهی غیر ممکن و گاهی ممکن ولی با هزینه های زیاد همراه است. با توجه به موارد فوق، شناخت مشکل، شرایط جریان و پیش‌بینی تشکیل این‌گونه رسوبات دارای تأثیر بسزایی در موفقیت عملیات درازمدت تولید و همچنین پایداری جریان و تولید اقتصادی است. همچنین با توجه به قدیمی بودن مخازن و چاه های نفتی کشور ما، ضرورت نوآوری در بخش ازدیاد برداشت از مخازن نفتی به‌خوبی احساس می شود و می توان با بومی کردن تجهیزات کارآمد و ضروری این بخش، و استفاده از قابلیت‌های جدید حوزه نانوتکنولوژی قدم های خوبی در جهت رشد و تعالی این بخش از صنعت نفت برداشت. در این اثر به بررسی تأثیر نانو ذرات بر ویسکوزیته و نقطه شروع رسوب نفت آسفالتین دار پرداخته‌شده که برای انجام آزمون‌های موردنظر اقدام به ساخت دستگاه ویسکومترگوی غلتان شده است که این دستگاه قابلیت انجام آزمون در فشار psi 7000 و دمای oC 95 را دارد. برای مقایسه اثر نانو ذرات مختلف از شش نانوذرهTiO2 ، NiO، Fe3O4،Co3O4 ،Al2O3 ، Co2O3 انتخاب و برای آزمون کاهش ویسکوزیته از درصدهای وزنی0.01-0.03-0.05- 0.08- 0.1 استفاده شد و برای آزمون تأثیر در نقطه شروع رسوب آسفالتین برای هر نوع نانوذره از درصد وزنی 0.01 استفاده‌شده است. نتایج کار نشان می‌دهد که هر نوع خاص از نانو ذرات عملکرد خاص به خود را داشته و در درصد وزنی خاصی بهترین عملکرد را در کاهش ویسکوزیته نشان داده اند که در مبحث کاهش ویسکوزیته به ترتیب نانو ذرات TiO2 > NiO<Al2O3 >Co3O4 >Co2O3 > Fe3O4 بهترین عملکرد را داشته اند و به ترتیب بیشترین میزان کاهش را ایجاد کرده اند و در حوزه نقطه شروع رسوب نیز به ترتیب نانو ذراتTiO2 >NiO> Fe3O4>Co3O4 =Al2O3> Co2O3 بهترین عملکرد را در به تأخیر انداختن نقطه شروع رسوب آسفالتین نشان داده‌اند.