چکیده: با توجه به خسارات و تلفات ناشی از زلزله در نواحی با خطر پذیری بالا، لزوم طراحی سازه های مقاوم در برابر زلزله امری انکار ناپذیر است. باتوجه به محدودیت زمین های شهری و نوع کاربری بعضی سازه ها نظیر ساختمان-های تجاری و صنعتی، شرایط طراحی ایجاب می کند که فاصله ستون ها بیش از مقدار متعارف باشد. لذا استفاده از سیستم سازه ای مناسب و کارآمد، از هر دو لحاظ فنی و اقتصادی ضروری به نظر می رسد. در این موارد، گزینه-های متنوعی برای طراحی سیستم مقاوم ساختمان وجود دارد. یکی از پرکاربردترین و موثرترین این گزینه ها، استفاده از قاب با تیرهای خرپایی ویژه است. در این رساله، بهینه یابی توپولوژی خرپا، سطح مقطع اعضا ، مقادیر ارتفاع و طول ناحیه ویژه قاب خمشی خرپایی ویژه به منظور بدست آوردن بهترین عملکرد لرزه ای با استفاده از الگوریتم فرااکتشافی ژنتیک ساده و ژنتیک جزیره ای انجام می گردد. برنامه بهینه یابی به زبان برنامه نویسی اپنسیس و متلب نوشته شده است و هدف بهینه یابی در حالت اول کمینه کردن مقدار وزن قاب ودر حالت دوم کمینه کردن وزن و بیشینه کردن مقدار ضریب رفتار می باشد. در این مطالعه، ضریب رفتار از تحلیل های استاتیکی غیر خطی و دینامیکی غیرخطی بدست می آید و طراحی بهینه اعضا با استفاده از ضوابط آیین نامه AISC341-16 صورت پذیرفته شده است. نتایج نشان می دهند که ‏الگوریتم ژنتیک جزیره ای، در نیل به نقطه بهینه دارای سرعت همگرایی چشمگیری می ‏باشد. شایان ذکر است ارزیابی نتایج نشان دهنده کارایی و عملکرد مناسب بهینه یابی با دو تابع هدف وزن و ضریب رفتار می باشد.‏ همچنین مقایسه روش ها نشان دادند که روش استاتیکی غیرخطی مودی برای سازه های با نسبت ارتفاع کل سازه به دهانه بزرگتر از یک مناسب است و برای نسبت های کوچکتر از یک نیز روش استاتیکی غیرخطی دارای عملکرد مطلوبی است. در نهایت نیز فرمولی برای محاسبه ارتفاع خرپا و طول ناحیه ویژه بهینه پیشنهاد و ارائه شده است.