چکیده: یکی از زیانبارترین پدیدههای ناشی از زلزله، پدیده روانگرایی خاک است. روان شدن خاک در حین زلزله باعث از دست رفتن استحکام و سختی خاک می‌‌شود که این اتفاق بیشتر در ماسههای اشباع رخ می‌‌دهد. یک لایه ماسه اشباع وقتی تحت بار دینامیکی قرار بگیرد تمایل به تراکم نسبی و کاهش حجم دارد، اگر امکان زهکشی سریع آب حفرهایی تحت بار دینامیکی نباشد، فشار آب حفره‌‌ایی به‌تدریج افزایش می‌‌یابد،‌‌‌‌ درصورتی‌که این افزایش فشار آب حفره‌‌ایی به حدی برسد که برابر با تنش کل شود، پدیده روانگرایی رخ می‌‌دهد. درواقع در این حالت تنش مؤثر صفر می‌‌شود و خاک ماسه در این منطقه مقاومت ‌‌برشی ندارد و مانند یک سیال عمل می‌‌کند. وقوع پدیده روانگرایی در خاک‌ها و بخصوص خاک‌های ماسه‌‌ایی، موجب طیف گسترده‌‌ایی از خرابی‌‌ها، ازجمله نشست و کج شدگی، به سازه‌‌ها و پی‌‌های قرار گرفته بر روی لایه خاک مستعد روانگرایی می‌‌شود. هدف از این مطالعه در پایان‌نامه، مدل‌سازی نشست ناشی از روانگرایی پی سطحی بر روی خاک دانه‌‌ایی ماسه اشباع به شیوه عددی با نرم‌افزار OpenSEES است که در این نرم‌افزار به‌صورت غیرخطی، تأثیر تراکم نسبی خاک روانگرا و عرض پی بر نشست موردمطالعه قرار گرفته است. وجود یک لایه مدفون و مستعد روانگرایی همواره یک خطر بالقوه برای سازه‌‌ها و پی‌‌ها و بخصوص پی‌‌های سطحی بناشده بر روی این خاک‌‌ها است. در صورت وجود لایه خاک روانگرا تا سطح خاک، معمولاً اقدامات لازم جهت مقاوم‌سازی خاک ازجمله تراکم نسبی خاک یا تعویض خاک صورت می‌‌گیرد، اما وقتی لایه خاک کم تراکم توسط نهشته متراکم پوشانده شده است، اکثراً دور از چشم قرار دارد و خطر آن موردتوجه قرار نمی‌‌گیرد. در این مدل یک لایه خاک ماسه اشباع با تراکم نسبی 40 درصد توسط دو لایه نسبتاً متراکم ماسه اشباع با تراکم نسبی 75 درصدی احاطه شده‌‌است. سپس به‌منظور بررسی اثر مقدار تراکم نسبی بر روی نشست پی، مقدار تراکم نسبی لایه خاک روانگرا را به‌تدریج افزایش یافته و نتایج آن مورد ارزیابی قرار گرفته است.