چکیده: خیـار بـا نـام علمیCucumis sativus L. گیاهی یک ساله و از جنس Cucumis و خانواده Cucurbitaceae است. به منظور بررسی اثر هیومیک اسید بر رشد و عملکرد خیار گلخانه ای تحت تنش خشکی پلی اتیلن گلیکول، از چهار رقم بذر شامل آریا، نوین، پی اس 64 و ایزابل استفاده شد. مطالعات در دو مرحله انجام شد. در مرحله اول جوانه زنی و رشد اولیه هر چهار رقم خیار گلخانه ای تحت تیمار پلی اتیلن-گلیکول با غلظت های 0، 5/1، 3 و 6 درصد در ژرمیناتور با دما 25درجه سانتی گراد و رطوبت 45 و شدت نور 1000 لوکس بررسی شد. نتایج صفات درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه، طول ساقه چه و شاخص بنیه بذر نشان داد که رقم ایزابل نسبت به تنش خشکی مقاوم ترین و رقم آریا حساس ترین است. در مرحله دوم،اثرتیمار هیومیک اسید در تنش خشکی ناشی از پلی اتیلن گلیکول در ارقام آریا و ایزابل با اندازه گیری صفات رویشی بوته و میوه شامل سطح برگ، طول ساقه، قطر ساقه، سرعت رشد مطلق، سرعت رشد نسبی، زمان گلدهی، طول میوه، قطر میوه، وزن تر میوه، وزن خشک میوه، سفتی بافت، غلظت ازت برگ، غلظت ازت میوه، غلظت پتاسیم برگ و غلظت پتاسیم میوه، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که اثرمتقابل هیومیک اسید و پلی اتیلن گلیکول در رقم آریا در صفات سطح برگ، غلظت ازت برگ، طول میوه و وزن خشک میوه و در رقم ایزابل در صفات سطح برگ، طول میوه و وزن خشک میوه از لحاظ آماری در سطح احتمال 5% معنی دار شد. در کل، تنش خشکی باعث کاهش مقادیر صفات کمی مورد ارزیابی شد در حالی که هیومیک اسید در اغلب تیمارها باعث افزایش در این صفات شد. در نهایت می توان گفت: افزایش غلظت هیومیک اسید، توانست اثر تنش خشکی پلی اتیلن گلیکول را کاهش دهد.