چکیده: دشت فرومد با وسعت حدود 650 کیلومترمربع در 180 کیلومتری شرق شاهرود واقع شده است. اقلیم این منطقه از نوع خشک و میانگین بارش سالیانه آن حدود 150 میلی‌متر می‌باشد. درصد قابل توجهی از آب شرب و آبیاری در این دشت توسط قنات‌ها تأمین می‌شود و این موضوع اهمیت محافظت از این منابع آب را نشان می‌دهد. بر اساس نقشه هم‌پتانسیل منطقه، روند عمومی جریان آب زیرزمینی شمال شرق ـ جنوب غرب می‌باشد که با جریان‎های سطحی مطابقت دارد. هم‌چنین ملاحظه می‌شود که گرادیان هیدرولیکی در بالا دست دشت نسبتاً بالا می‌باشد (برابر با 0.08) و در پایین دست دشت به طور شدیدی کاهش پیدا می‌کند (حدود 0.016). دلیل این امر تخلیه آب‌های زیرزمینی به وسیله قنات‌ها و در نتیجه کاهش دبی جریان آب زیرزمینی در آبخوان است. به طور کلی تراز آب زیرزمینی در این دشت روند نزولی داشته است و طی یک دوره 5 ساله حدود 0.42 متر افت پیدا کرده که میانگین سالانه آن 8 سانتی‌متر می‌باشد. دلیل این افت نسبتاً کم این است که تخلیه اصلی دشت توسط قنات‌ها انجام می‌شود. بر اساس نتایج به دست آمده، قنات هردوآب با میانگین آبدهی حدود 22.8 لیتر بر ثانیه بیشترین آبدهی را شامل می‌شود، در حالیکه قنات‌های محمدآباد و حسین‌آباد با میانگین آبدهی حدود 8/3 لیتر بر ثانیه کمترین آبدهی را دارند. علاوه بر این آبدهی قنات استخر سفید با ضریب تغییرات 10.6 درصد بیشترین تغییرات و قنات خیرآباد ـ شهرستان با ضریب تغییرات 1.7 درصد کمترین تغییرات را دارند. بررسی‌های هیدروژئوشمیایی نشان داد کمترین هدایت الکتریکی آب‌های زیرزمینی در این دشت برابر با 417 میکروموس بر سانتی‌متر است که مربوط به چاه عیش‌آباد می‌باشد و بیشترین آن 1480 میکروموس بر سانتی‌متر است که مربوط به قنات استخرسفید می‌باشد. با محاسبه نسبت‌های یونی و ترسیم نمودارهای کیفی مشخص شد انحلال و تبادل یونی فرآیندهای غالب در تعیین شیمی آب منطقه هستند و تیپ غالب آب کلروره ـ سدیک و بی‌کربناته ـ سدیک می‌باشد.