چکیده: از جمله مشکلات اصلی در جهان، کاهش سوخت‌های فسیلی و آلودگی محیط زیست ناشی از به‌کار گرفتن سیستم‌های تأمین‌کننده سرمایش و گرمایش در ساختمان‌های مسکونی بوده‌است. لذا با کارآمدتر شدن این سیستم‌ها و استفاده از سوخت‌هایی با آلایندگی کمتر، می‌توان به کاهش این خطرات کمک نمود. همچنین با درنظر گرفتن این نکته که کارایی هر سیستم سرمایشی و گرمایشی رابطه مستقیمی با اقلیمی که در آن به‌کار گرفته شده‌است؛ دارد، بنابراین در پژوهش حاضر مطلوبیت استفاده از سیستم پمپ حرارتی با موتور گازسوز را در اقلیم‌های متفاوت کشور ایران با استفاده از دو دیدگاه اقتصادی و فنی مورد بررسی قرار داده؛ و تصویر روشنی از عملکرد هریک از سیستم‌ها ارائه گردیده‌است. لذا جهت این بررسی، ابتدا پنج شهر به‌عنوان نمونه انتخاب شده، با استفاده از اطلاعات دمایی و دو روش بیان شده؛ اقلیم و ویژگی‌های هر شهر از جمله شرایط آب و هوایی در دو فصل بحرانی تابستان و زمستان مشخص گردیده‌است. سپس ساختمانی پنج طبقه در هریک از شهرهای نمونه، در نرم افزار کریر مدل‌سازی شده‌است. با استفاده از این نرم افزار، بارهای سرمایشی و گرمایشی هریک از ساختمان‌ها مشخص گردیده و با توجه به این بارها، ابعاد مناسب سیستم‌های سرمایشی و گرمایشی تعیین گردیده‌است. سپس جهت تعیین سیستم مناسب در هریک از اقلیم‌ها، از دو دیدگاه اقتصادی و فنی تحلیل صورت گرفت. در دیدگاه اقتصادی، سیستم‌ها با در نظر گرفتن پارامترهای همچون: سرمایه‌گذاری اولیه، نرخ بهره و همچنین پارامترهای استاندارد اقتصادی نظیر ارزش حال خالص (NPV) سنجیده شده‌اند. همچنین در دیدگاه فنی، سیستم‌ها از دو جنبه امکان‌پذیری استفاده (توانایی سیستم در تأمین حداقل شرایط آسایش حرارتی با توجه به نمودار زیست اقلیمی) و نیز تأمین شرایط رفاهی (با درنظر گرفتن عواملی نظیر: میزان آلایندگی، یکنواختی شرایط داخلی، ایمنی و ...) مورد بررسی قرار گرفته‌اند. در دیدگاه فنی معیار مقایسه کیفی بوده؛ لذا جهت کمّی نمودن میزان مطلوبیت هر یک از سیستم‌ها از دو روش ضرایب گسسته و منطق فازی استفاده شده‌است. نتایج بررسی‌های نشان داده که ساختمان نمونه در شهرهای همدان و بندرعباس به‌ترتیب بیشترین نیاز به دما-روز و بارهای گرمایشی و نیز سرمایشی را دارا بوده که کاملا سازگار با نوع اقلیمی است که برای آن‌ها تعیین شده‌است. همچنین با تحلیل نتایج بارهای سرمایشی و گرمایشی مربوط به هر طبقه در همۀ شهرها، مشاهده شده‌است که بیشترین و کمترین بارهای سرمایشی به‌ترتیب مربوط به طبقات پنجم و دوم و نیز برای بارهای گرمایشی به‌ترتیب بیشترین و کمترین بارها مربوط به طبقات همکف و وسط بوده‌است؛ لذا مصرف انرژی و به‌طبع هزینه‌های آن در طبقات وسط کمتر و بیشترین هزینه تأمین انرژی مربوط به طبقه پنجم و همکف بوده‌است. همچنین نتایج تحلیل اقتصادی در همۀ شهرها، سیستم GEHP را مطلوب‌ترین سیستم جهت تأمین سرمایش و گرمایش معرفی نموده و سیستم‌های اسپلیت (در بابلسر) و چیلر+هیتر جذبی (در سایر شهرها) بیشترین هزینه را طی بیست سال به ارزش حال خالص دارا بوده‌اند. در تحلیل فنی-امکان‌پذیری استفاده، سیستم کولر آبی+پکیج و چیلر+هیتر جذبی توانایی تأمین شرایط آسایش را در مناطق مرطوب و یا خیلی گرم نداشته‌اند. با توجه به تحلیل رفاهی صورت گرفته‌شده، بیشترین و کمترین میزان مطلوبیت از روش ضرایب گسسته به‌ترتیب مربوط به GEHP و کولر آبی و نیز از روش منطق فازی به‌ترتیب مربوط به GEHP و چیلر+هیتر جذبی بوده است. لذا با ادغام دو دیدگاه اقتصادی و فنی، در همۀ شهرها، GEHP بهترین عملکرد و بالاترین مطلوبیت را دارا بوده و در صدر جدول قرار گرفته‌است. اسپلیت در ردۀ دوم قرار گرفته، چیلر+هیتر جذبی و کولر آبی+پکیج در مناطق مرطوب و یا خیلی گرم عدم کارایی و در مناطق خشک دارایی کارایی به‌ نسبت پایینی بوده و در ردۀ آخر قرار می‌گیرند.